เหตุใกล้ให้เกิดสติสัมปชัญญะ

ผู้ฟัง อะไรเป็นเหตุใกล้ให้เกิดสติกับสัมปชัญญะ ครับ

ท่านอาจารย์ ค่ะเชิญคุณสุภีร์

อ.สุภีร์ เหตุใกล้ให้เกิดของสติกับสัมปชัญญะ ก่อนจะทราบเหตุใกล้ให้เกิด ก็ทราบก่อนว่า เหตุใกล้คืออะไร คำว่าเหตุใกล้ หมายถึงว่า สิ่งที่เป็นเหตุ เหตุหนึ่งที่ขาดไม่ได้เลยที่สติจะเกิด หรือว่าถ้าเป็นเหตุใกล้ของปัญญา ก็คือสิ่งที่ขาดไม่ได้เลย ที่ต้องมีสิ่งนี้เท่านั้น ปัญญาถึงจะเกิดได้ อย่างนี้เรียกว่าเหตุใกล้ แต่เหตุมีมากมายหลายประการเหลือเกิน เหตุที่จะทำให้สภาพธรรมแต่ละอย่างเกิดขึ้นมีมากมายหลายประการเหลือเกิน เพราะเหตุว่าสติกับสัมปชัญญะ หรือว่าปัญญาก็เป็นสังขารธรรม มีเหตุปัจจัยปรุงแต่งจึงเกิดขึ้นเป็นสังขารธรรม การศึกษาธรรม คำแรกก็ต้องไม่ลืมด้วย เพราะเหตุว่าสติกับสัมปชัญญะเป็นสังขารธรรม ก็ต้องอาศัยเหตุปัจจัยจึงเกิดขึ้นได้ มีเหตุปัจจัยมากมายหลายประการที่จะทำให้สติเกิด แต่เหตุใกล้ คือเหตุที่ขาดไม่ได้ เหตุใกล้ก็คือเหตุที่ขาดไม่ได้เลยที่จะทำให้สติเกิด ในตอนนี้เรากล่าวถึงสติซึ่งเป็นสติปัฏฐาน เหตุใกล้ที่จะทำให้สติปัฏฐานเกิด ก็คือ อารมณ์ของสตินั่นเอง ที่เราได้ทราบโดยชื่อ ว่ามี กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน และ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน หรือเรากล่าวย่อๆ ว่า กาย เวทนา จิต ธรรม

นี่คือเหตุใกล้ให้สติปัฏฐานเกิด ส่วนปัญญา คือ สมาธิที่ถูกต้องเป็นเหตุใกล้ให้ปัญญาเกิด เดี๋ยวจะให้ท่านอาจารย์อธิบายความเพิ่มเติม สำหรับเหตุใกล้ของสติปัฏฐาน ก็คืออารมณ์ของสตินั่นเอง ก็คือ กาย เวทนา จิต ธรรม ส่วนเหตุใกล้ของสัมปชัญญะ หรือว่าปัญญาก็คือ สัมมาสมาธิ เชิญท่านอาจารย์ครับ