จะเริ่มต้นจากเล่มไหน
ผู้ฟัง ขอเรียนถามว่า จะเริ่มต้นจากเล่มไหน เป็นขบวนการที่จะให้ไปได้เร็วขึ้น
ท่านอาจารย์ โลภะมีทุกวัน โทสะก็มีทุกวัน ธรรมก็มีทุกวัน ถ้าฟังวิทยุหรือฟังรายการเทปของมูลนิธิ เป็นชีวิตประจำวัน เมื่อไรก็เมื่อนั้น ประเดี๋ยวเราก็มีโลภะ ประเดี๋ยวเราก็มีกุศล ก็เป็นเรื่องของสภาพธรรมที่มีจริงๆ แต่ว่าถ้าจะศึกษาพระไตรปิฎก ๓ ปิฎก ก็ควรที่จะตั้งต้นที่พระอภิธรรมปิฎก เพราะว่าเป็นการตรัสรู้ธรรม ซึ่งถ้าไม่มีการตรัสรู้อย่างนี้ พระสุตตันตปิฎก และพระวินัยปิฎกก็มีไม่ได้ แต่ว่าการที่จะหยิบพระไตรปิฎก โดยเฉพาะ พระอภิธรรมปิฎกขึ้นมาอ่านเอง รับรองได้ว่าไม่มีใครสามารถจะเข้าใจได้ เพราะว่าท่านแสดงกับท่านพระสารีบุตร พระอัครสาวกในครั้งที่เสด็จขึ้นไปแสดงพระอภิธรรมโปรดพระพุทธมารดา แล้วบนสวรรค์ก็มีบรรลุมรรคผล แล้วก็มีการที่เข้าใจอริยสัจจธรรมได้ ด้วย ไม่ใช่แต่เฉพาะในมนุษย์ แต่ว่ามีพระอรรถกถาจารย์รุ่นหลังซึ่งท่านก็ได้เก็บข้อความจากพระอภิธรรมปิฎกมาประมวลเป็น อภิธัมมัตถสังคหะ แล้วหลายๆ สำนัก ทุกสำนักก็จะศึกษากันตาม อภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งเริ่มด้วย จิตปรมัตถ์ กล่าวถึงเรื่องจิตทั้งหมด แต่ว่าจริงๆ แล้วในสมัยพุทธกาล ไม่มีการแยกเป็นปริจเฉทที่ ๑ หรือแยกจิตจากเจตสิกเลย เพราะฉะนั้น ก็แสดงรวมกันไปได้ คือ ทุกอย่างเป็นธรรม อย่างที่พอพูดถึงปรมัตถธรรม ก็พูดถึงเรื่องจิต เจตสิก นามธรรม รูปเป็นรูปธรรม ไม่ต้องไปคอยถึงปริจเฉทที่ ๖ ซึ่งเขาจะแสดงเรื่องของรูปโดยละเอียด แต่เราก็สามารถที่จะกล่าวพื้นฐานทั่วๆ ไปได้ แล้วก็ศึกษาตาม
เพราะฉะนั้น อย่ารั้งรอหรือรีรอที่จะฟังอะไรก็ได้ ที่เกี่ยวกับธรรมที่มีจริงๆ ที่กำลังปรากฏ ฟังวันนี้ก็ไปต่อกับวันหลังได้ เหมือนกับวันนี้ก็มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เมื่อวานนี้ก็มี ก็ไม่ต้องคอยว่าจะไปรู้ตาก่อน หรือหูก่อน จมูกก่อนลิ้นก่อน ก็เป็นสิ่งที่พิสูจน์ได้ทุกขณะ