ฟังธรรม ฟังสบายๆ
ท่านอาจารย์ ฟังธรรมนี่ ฟังสบายๆ พอได้ยินคำนี้ คนที่ยังไม่เคยเข้าใจธรรมเลย ก็รู้สึกดีใจว่า ฟังธรรมไม่ต้องทำอะไรเลย ฟังสบายๆ แต่ว่าสบายเมื่อไร ทุกคำต้องละเอียดมาก สบายเมื่อรู้ว่าเป็นธรรม จริงๆ นะคะ แต่ถ้าฟังแบบฟังสบายๆ เราก็ไม่ต้องฟังให้ละเอียด เราก็ไม่ต้องฟังอะไร ไม่ต้องไปฟังต่อไป ไม่ต้องคิด แค่ฟังสบายๆ นั่นคือเผิน และผิด
เพราะฉะนั้นธรรมก็เป็นเรื่องที่ละเอียดมาก แม้แต่คำที่ทุกคนก็คิดว่า เราก็เข้าใจดีแล้ว และชอบเสียด้วยใครบอกว่า ฟังสบายๆ ไม่เดือดร้อน ไม่ต้องขวนขวาย ไม่ต้องทำอะไร ไม่ต้องเพียร จริงๆ แล้วก็ถูกต้องค่ะ เพราะว่าไม่มีใครเพียร แต่ว่าทั้งหมดเป็นธรรม เพราะฉะนั้นแม้แต่สบาย จะสบายแบบโลภะ เราฟังแล้วเราสบาย หรือสบายด้วยความเข้าใจที่ถูกต้องว่า เพราะไม่มีเราที่กำลังฟังธรรม แต่เป็นธรรมนั่นเอง ขณะใดที่ฟังเข้าใจ แล้วไม่มีเรา จะรู้ได้ว่า ขณะนั้นสบายแน่นอน แต่ตราบใดที่รู้สึกว่า ฟังธรรมก็ไม่เห็นว่าจะสบาย กังวลบ้าง อยากจะมีความเข้าใจมากกว่าที่กำลังฟังบ้าง ขณะนั้นคือผิด
เพราะฉะนั้นธรรมเป็นเรื่องที่ละเอียดจริงๆ แต่ละคำเราคิดเองไม่ได้ เพราะฉะนั้นต้องเข้าใจว่า ฟังธรรมเพราะขณะนี้ไม่รู้ว่าเป็นธรรม จึงฟังเพื่อที่จะรู้ความจริงว่า ไม่มีเราค่ะ