แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๒๐ ตอนที่ ๑๙๑ – ๒๐๐

ในภพนี้ ชาตินี้เป็นบุคคลนั้น เมื่อสิ้นภพชาตินี้ มีเหตุปัจจัยที่จะให้เกิดเป็นอีกบุคคลหนึ่ง ก็เป็นไปตามเหตุปัจจัย เป็นนามธรรม และเป็นรูปธรรม แต่ถ้าไม่รู้สภาพตามความเป็นจริงอย่างนี้ ย่อมมีความไม่เสมอกัน จะมีความถือตนเกิดขึ้น มีความสำคัญตนเกิดขึ้น แต่ผู้ที่ได้รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงนั้น ย่อมเป็นผู้ที่เมื่อไม่มีกิจด้วยทาน เป็นต้น ก็สงเคราะห์ด้วยความเป็นผู้มีตนเสมอด้วยการบริโภค การดื่ม การนั่งร่วมกัน เป็นต้น และผู้ที่จะทำได้อย่างสนิทใจจริงๆ เป็นผู้ที่เจริญสติปัฏฐาน ไม่ใช่ฝืนทำ เพราะบางคนอาจจะฝืนทำบางกาละ บางโอกาส เพราะเห็นว่าเมื่อทำแล้วอาจจะได้ประโยชน์จากการทำเช่นนั้น แต่นั่นไม่ใช่อุปนิสัยหรืออัธยาศัยจริงๆ ซึ่งถ้าเป็นอัธยาศัยจริงๆ ของท่าน ท่านจะเป็นผู้ที่อ่อนโยนขึ้น ด้วยการเจริญสติปัฏฐาน เป็นผู้ที่เห็นความเสมอกันของนามธรรมและรูปธรรม จะทำให้ท่านนั่งร่วมกัน บริโภคร่วมกันกับบุคคลอื่น ไม่ใช่ด้วยการฝืนทำ หรือแม้แต่ปิยวาจา ก็ไม่ใช่ฝืนทำ เพราะคิดว่าเป็นประโยชน์ และจะได้รับประโยชน์จากวาจาที่อ่อนหวานนั้น