แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๒๙ ตอนที่ ๒๘๑ – ๒๙๐

ถ้าท่านศึกษาดูจากชีวิตของท่านที่ได้พบเห็นเหตุการณ์แปลกต่างๆ เช่น บางท่านเป็นผู้ที่ฝันแม่น และท่านก็มีความสงสัยเหลือเกินว่าเป็นเพราะอะไร ความฝันของท่านมักจะเป็นความจริงเสมอ ท่านก็ไม่ได้เจริญสมถภาวนาในปัจจุบันชาตินี้เลย แต่วัฏฏะยาวนาน ใครจะทราบได้ว่าใครสะสมส่วนใดไว้ในการเจริญสมาธิ การเจริญ สมถภาวนา การที่จิตสงบและสามารถมีสิ่งที่ปรากฏเกิดขึ้นแก่ท่านในบางครั้งบางคราว โดยที่แม้ในปัจจุบันชาติท่านไม่ใช่ผู้ที่เจริญสมถภาวนาก็ตาม แต่อาจเป็นการสะสมปัจจัยในอดีตมามาก ที่จะทำให้ท่านเป็นผู้ที่มีจิตสงบสืบต่อมาจนกระทั่งสามารถที่จะปรากฏเป็นความฝันบ้าง หรือว่าเหตุการณ์ต่างๆ แก่ท่านเหล่านั้นก็ได้

ถ้าท่านสามารถระลึกอดีตอนันตชาติได้ ท่านอาจจะเคยเป็นผู้ที่อบรมเจริญสมถภาวนา หรือว่าเป็นผู้ที่ใคร่ต่อการปฏิบัติธรรม แสวงหาธรรม สัจธรรม และวัฎฎะที่ยาวนานก็ไม่ทราบว่าการสะสมเหตุปัจจัยนั้น ยังคงมีผลเยื่อใยมาจนถึงปัจจุบันชาตินี้บ้างไหม เช่น ท่านพระสารีบุตร ในอดีตท่านก็เคยเป็นฤๅษีที่อบรมเจริญสมาธิสมถภาวนามาก แม้ในปัจจุบันชาติ ท่านก็เป็นผู้ที่ได้ฌานสมาบัติอย่างชำนาญมาก นั่นก็เป็นการกระทำทั้งในชาติก่อนด้วยที่เป็นปัจจัยมาจนกระทั่งถึงปัจจุบันชาตินี้