แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๓๕๑ – ๓๖๐

จิตของผู้ใดที่ยังมีอกุศลอยู่ บางครั้งก็อาจจะมีการเบียดเบียนบุคคลอื่นเล็ก ๆ น้อย ๆ หรือว่าอาจจะมาก โดยที่ท่านไม่ได้คิดว่า บุคคลอื่นจะเดือดร้อนเพราะการกระทำของท่านที่เป็นการทุศีล เพราะฉะนั้น แม้จะไม่ถึงกับการปล้นฆ่า เป็นมหาโจรจริง ๆ แต่เมื่อการกระทำของท่านจะเบียดเบียนบุคคลหนึ่งบุคคลใด ซึ่งถ้าท่านได้พิจารณาธรรมเหล่านี้ ก็จะยับยั้งไม่ให้อกุศลกรรมนั้นมีกำลังแรงมากนัก คือ ไม่ประหารคนที่ไม่ประหาร หรือว่า ไม่กระทำให้บุคคลที่มีคุณธรรมเดือดร้อน หรือว่าไม่ถือเอาของจนไม่เหลือ

เพราะฉะนั้น ถึงแม้ว่าจะเกิดการกระทำทุจริตกรรมบ้าง ก็ไม่ควรที่จะให้ถึงกับเป็นทุกข์เดือดร้อนแสนสาหัสกับบุคคลอื่น ซึ่งการกระทำทั้งหมดที่เป็นอกุศล ย่อมให้ผลเป็นทุกข์ และการกระทำทั้งหมดที่เป็นกุศล ที่เป็นการงดเว้นทุจริต ย่อมให้ผลเป็นสุข