แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๖๒ ตอนที่ ๖๑๑ – ๖๒๐

ก่อนที่จะประจักษ์ในความไม่ใช่ตัวตน เป็นแต่เพียงสภาพธรรมที่เกิดขึ้นแล้วดับไป สติจะต้องระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามปกติตามความเป็นจริง แม้แต่พยัญชนะสั้นๆ ที่ว่า สภาพธรรมที่ปรากฏตามปกติตามความเป็นจริง ก็จะต้องพิจารณาว่า ปรากฏอย่างไร ตามปกติอย่างไร

ขณะที่ลืมตา สภาพธรรมปรากฏ อย่าลืมว่า ไม่มีตัวตน สัตว์ บุคคลอะไรเลย สภาพธรรมปรากฏ จะต้องรู้ว่า สิ่งที่กำลังปรากฏเป็นสภาพธรรมที่กำลังปรากฏทางตา ต้องรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏตามปกติ ขณะใดที่เห็น ตามปกติ สติระลึกตามปกติ อย่าผิดปกติ คือ ในขณะที่กำลังเห็นเดี๋ยวนี้ สติสามารถที่จะระลึกได้ และไม่หลงลืมที่จะสังเกต ที่จะศึกษา ที่จะพิจารณา จนกว่าจะเป็นความรู้ว่า สิ่งที่ปรากฏทางตาในขณะนี้ หาความเป็นตัวตน สัตว์ บุคคลไม่ได้ เป็นแต่เพียงธรรมที่ปรากฏทางตาเท่านั้น