แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๘๓ ตอนที่ ๘๒๑ – ๘๓๐

มีการตรึกนึกถึงสภาพของสิ่งที่ปรากฏทางตา เพื่อที่จะเกื้อกูลให้เข้าใจลักษณะของสิ่งที่ปรากฏทางตาจริงๆ ได้หลายประการ เช่น ถ้าท่านระลึกได้ว่า ไม่มีใครสักคนเดียวที่จะหนี หลีก เลี่ยง พ้นไปจากสิ่งที่ปรากฏทางตาในขณะนี้ที่กำลังเห็น ไม่มีใครหนีไปได้เลย กำลังเห็น มีสิ่งที่ปรากฏทางตาให้เห็นในขณะนี้ ไม่มีใครหลบหลีกการเห็นสิ่งที่ปรากฏทางตาได้ นี่คือสิ่งที่กำลังปรากฏ แต่ปัญญาจะต้องรู้จริงๆ ว่า สิ่งที่เคยปรากฏและก็รู้ว่าเป็นคน เป็นสัตว์นั้น แท้ที่จริงหาใช่คน สัตว์ วัตถุ สิ่งหนึ่งสิ่งใดไม่ เป็นเพียงสิ่งที่กำลังปรากฏเท่านั้นเอง

ระลึกได้ไหมอย่างนี้ นี่คือการรู้ลักษณะของสภาพธรรมตามความเป็นจริงที่ปรากฏทางตาที่ไม่ใช่ตัวตน จนกว่าจะประจักษ์จริงๆ นี่คือ การเริ่มที่จะละอัตตา ที่เห็นสภาพธรรมว่า เป็นตัวตน เป็นสัตว์ เป็นบุคคล ตามปกติในชีวิตประจำวัน ไม่ใช่เห็นในขณะอื่นเลย แต่ขณะที่กำลังเห็นจริงๆ อย่างนี้ ระลึกบ่อยๆ เนืองๆ แล้วแต่สติจะเกิดเมื่อไร