แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๑๙๘ ตอนที่ ๑๙๗๑ – ๑๙๘๐

ทุกคนมีโลภะตามธรรมดา อย่างขณะที่บริโภคอาหารที่อร่อยถูกปาก มีความพอใจ ขณะนั้นไม่ต้องไปสร้างหรือไปทำขึ้นเลย แต่เป็นสภาพธรรมที่แสดงให้เห็น การสะสมตามความเป็นจริงตามเหตุตามปัจจัยว่า สภาพธรรมนี้เกิดโดยไม่ได้บังคับ หรือไม่ได้ต้องการ แต่ในขณะที่ต้องการทำอย่างหนึ่งอย่างใดขึ้น ให้เห็นลักษณะของความติดความพอใจว่ามากเพียงใด แม้ยังไม่มี ยังไม่เกิด ก็ทำให้เกิดมี เกิดเป็น เพื่อที่จะติด หรือเพื่อที่จะพอใจอีก แต่สภาพธรรมตามปกติตามความเป็นจริง ซึ่งเป็นอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นโลภะ หรือโทสะ หรือกุศล ปัญญาสามารถรู้ตามความ เป็นจริงและละคลาย เพราะรู้ความเป็นปัจจัยว่า สภาพธรรมนั้นๆ เกิดตามเหตุ ตามปัจจัย ไม่ต้องไปทำอะไรขึ้น