มาติกา
โดย สามารถ  19 ธ.ค. 2549
หัวข้อหมายเลข 2497

ในพระไตรปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณี เล่ม 1 ภาค 1 หน้า 1 มีคำว่า "มาติกา" แปลว่าอะไรครับ คืออะไร "ติกะ" แปลว่าอะไรครับ คืออะไร "ปกรณ์" แปลว่าอะไรครับ คืออะไร

ช่วยอธิบายโครงสร้างการแบ่ง หมวดหมู่ของ พระไตรปิฎก ให้ได้ไหมครับเพราะเปิดดูแล้วสับสน และไม่เข้าใจในบางศัพท์ครับ

ขอบคุณครับ



ความคิดเห็น 1    โดย study  วันที่ 19 ธ.ค. 2549

คำว่า "มาติกา" หมายถึง แม่บท หรือ หัวข้อธรรม ที่ทรงแสดงไว้เบื้องต้นมี ๒ ประเภท คือ ติกมาติกา ๑ ทุกมาติกา ๑

ติกมาติกา หัวข้อธรรมที่ทรงแสดงปรมัตถ์โดยแบ่งเป็นหมวด หมวดละ ๓ หัวข้อ

ทุกมาติกา หัวข้อธรรมที่ทรงแสดงปรมัตถ์โดยแบ่งเป็นหมวด หมวดละ ๒ หัวข้อ

"ติกะ" หมายถึง หมวด ๓

"ปกรณ์" หมายถึง คัมภีร์ ในธรรมสังคณีปกรณ์ ทรงแสดงโดยแบ่งเป็น ๔ กัณฑ์ คือ ๔ ปริเฉท หรือ ๔ ตอน

๑. จิตตุปปาทกัณฑ์ แสดงเรื่องจิต เจตสิก

๒. รูปกัณฑ์ แสดงเรื่องรูป

๓. นิกเขปกัณฑ์ แสดงทั้งติกะทุกะรวมกัน

๔. อัฏฐกถากัณฑ์ แสดงเพื่อเก็บองค์ธรรมของติกะและทุกะทั้งหมด ฯ

ในพระอภิธรรมปิฎก ถ้าไม่มีพื้นมาก่อนจะอ่านยาก ถ้าศึกษาอภิธรรมมัตถสังคหะมาก่อนจะเข้าใจได้ สำหรับศัพท์ที่ท่านใช้ก็ต่างกับทั่วไป ถ้าค่อยๆ ศึกษาไปเรื่อยๆ ก็จะเข้าใจได้


ความคิดเห็น 2    โดย wannee.s  วันที่ 21 ธ.ค. 2549
ขออนุโทนาค่ะ

ความคิดเห็น 3    โดย pornpaon  วันที่ 21 ธ.ค. 2549
ขออนุโมทนาค่ะ

ความคิดเห็น 4    โดย khampan.a  วันที่ 8 พ.ย. 2551
ขออนุโมทนาครับ

ความคิดเห็น 5    โดย เมตตา  วันที่ 8 พ.ย. 2551
ขออนุโมทนาค่ะ

ความคิดเห็น 6    โดย opanayigo  วันที่ 18 มิ.ย. 2552

อนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 7    โดย chatchai.k  วันที่ 2 ม.ค. 2564

ขออนุโมทนาครับ