ในพระสูตรหลายสูตร ได้แสดงเหตุให้เกิดในสกุลต่ำ เป็นนายพรานฆ่าสัตว์หรือเป็นแม่ค้าปลาเพราะกรรม โดยนัยปัจจัยมีกัมมปัจจัย และอุปนิสสยปัจจัยเป็นต้น เป็นปัจจัย อีกอย่างหนึ่งการค้าขาย หรือการฆ่าสัตว์มีเหตุในปัจจุบันหลายอย่าง เช่น ความโลภต้องการทรัพย์ หรือความโกรธ เป็นต้น ก็เป็นเหตุในปัจจุบัน

กราบเรียนถามต่อตามนัยที่แสดงดังนี้

1. กัมมปัจจัย และอุปนิสสยปัจจัย หมายความว่าอย่างไร 2. ในพระสูตรได้อภิปรายไว้หรือไม่อย่างไรว่า กรรมใด เป็นเหตุให้เกิดในตระกูลต่ำ หรือเป็นแม่ค้าปลา

ขอกราบขอบพระคุณ

กรรมปัจจัย หมายถึง เจตนา ซึ่งเป็นธรรมที่จัดแจงหรือปรุงแต่งซึ่งผลอันเกิดจากปัจจัย อุปนิสสยปัจจัย หมายถึง ธรรมอันเป็นที่อาศัยที่มีกำลังมาก เช่น อุปนิสสัยที่เคยทำไว้ในกาลก่อน ในปัจจุปันก็มีการกระทำต่างๆ ดังที่เคยทำมา กรรมที่ทำให้เกิดในสกุลต่ำในพระสูตรได้แสดงไว้ว่า เพราะความถือตัว

อนุโมทนาค่ะ