ถ. ผมอยากจะเรียนถามท่านอาจารย์ เป็นปัญหาที่เขาถามกันทางวิทยุ เรื่อง ปาณาติบาต การฆ่าสัตว์ เขายกตัวอย่าง การฆ่าตัวเอง ทำไมจึงไม่ถึงความเป็นกรรมบถ มีเหตุผลอย่างไร

สุ. เรื่องของอกุศลกรรมบถ เป็นเรื่องของการเบียดเบียนบุคคลอื่นให้เดือดร้อน และเจตนาที่เป็นอกุศล รุนแรงถึงกับสามารถทำให้บุคคลอื่นเดือดร้อนได้ ก็เป็นเครื่องวัดว่า กิเลสมีกำลังแรงกล้าขึ้นแล้ว เพราะว่าอกุศลกรรมบถ คือ การกระทำ ที่เป็นเครื่องวัดกำลังของกิเลส

ธรรมดาของผู้ที่ยังมีกิเลสอยู่ มีปัจจัยที่จะให้กิเลสอกุศลเกิดขึ้น กิเลสอกุศลก็เกิด และถ้าสะสม ก็เพิ่มพูนมีกำลังแรงกล้าขึ้น ซึ่งกิเลสที่มีกำลังแรงกล้านี้จะทำให้ท่านสามารถที่จะกระทำทุจริต คือ ถึงกับเบียดเบียนบุคคลอื่นให้เดือดร้อนได้ ฉะนั้นการที่ท่านจะเบียดเบียนบุคคลอื่น ก็ต้องเป็นอกุศลที่มีกำลังแรงทีเดียว ถึงกับเป็นอกุศลกรรมบถ

ท่านผู้ฟังถามว่า ตนเองไม่รักชีวิตของตนเองหรือ ซึ่งความจริงการรักชีวิต ก็เป็นอนุสัย เป็นกิเลสที่ละเอียด และลึกมาก

อนุสัยกิเลสนั้น เป็นธรรมชาติที่มีประจำอยู่ในจิตสันดาน เมื่อยังไม่ได้เหตุ ยังไม่ได้ปัจจัยที่จะให้เกิดปรากฏขึ้น ก็ดูเสมือนว่าไม่มีกิเลส เมื่อบุคคลนั้นไม่ใช่ พระอรหันต์ ต้องมีเชื้อของกิเลสที่นอนเนื่องอยู่ในจิตอย่างละเอียด ที่เป็นอนุสัยกิเลส

และการรักชีวิตนี้ รักภพ ความปรารถนาในภพ ภว ความเป็น เป็นสัตว์ เป็นบุคคล ความปรารถนาในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ มีประจำอยู่ในจิตแล้ว แต่ว่าเมื่อปรารถนาที่จะได้ ในภพอย่างนั้น คือ ประกอบด้วยรูป ด้วยเสียง ด้วยกลิ่น ด้วยรส ด้วยโผฏฐัพพะอย่างนั้น แล้วไม่ได้ ก็ไม่สามารถที่จะทนสภาพการไม่ได้สิ่งที่ปรารถนา แต่ยังคงมีความปรารถนาอยู่ เมื่อไม่ได้ จึงได้ฆ่าตัวเอง นั่นเป็นกิเลสที่มีกำลัง แต่ก็ไม่มีกำลังเท่ากับการฆ่าสัตว์อื่น บุคคลอื่น

ขอเชิญรับฟัง

การฆ่าตัวเอง ทำไมจึงไม่ถึงความเป็นกรรมบถ