[เล่มที่ 90] พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖

พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๗

ปัฏฐาน ภาคที่ ๖

และ อรรถกถา

อนุโลมติกทุกปัฏฐาน

ปริตตารัมมณติกเหตุทุกะ

(๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ 290/819

เหตุบทปัญหาวาระ 293/820

นเหตุบทปฏิจจวาระ 299/822

นเหตุบทปัญหาวาระ 305/824

อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 90]

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 819

ปริตตารัมมณติกเหตุทุกะ

(๑๓. ปริตตารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๒๙๐] ๑. เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม อาศัยเหตุ- ธรรมที่เป็นปริตตารัมมธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม อาศัยเหตุ- ธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม อาศัย เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๙๑] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 820

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๒๙๒] ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

เหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๒๙๓] ๑. เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๒๙๔] ๑. เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 821

๒. เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นนหัคคตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๔. เหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๕. เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๖. เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๗. เหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณ ปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๙๕] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 822

ปัจจนียนัย

[๒๙๖] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

[๒๙๗] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๒๙๘] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

นเหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๒๙๙] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๐๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 823

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

[๓๐๑] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

ปัจจนียนัย

[๓๐๒] ในนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย

[๓๐๓] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๓๐๔] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 824

นเหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

[๓๐๕] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณ-

๓. นเหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๔. นเหตุธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๕. นเหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย

๖. นเหตุธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 825

๓. อธิปติปัจจัย

[๓๐๖] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๐๗] ในอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

[๓๐๘] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

[๓๐๙] เพราะอารัมมณปัจจัย ในนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๓๑๐] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

ปริตตารัมมณติกเหตุทุกะ จบ