อนัตตาไม่มีอะไรเป็นตัวตนแน่นอน ถ้าอย่างนั้นจะทำมาหากินกันทำไม
คนธรรมดาซึ่งไม่รู้ว่าไม่ใช่ตัวตน ทั้งๆ ที่ไม่ใช่ตัวตน แต่ก็มีสภาพธรรมซึ่งเกิด และก็จะไปบังคับไม่ให้เกิดก็ไม่ได้ อย่างเวลานี้ กำลังเห็น มีปัจจัยให้เห็นเกิด โดยที่ว่าเราไม่ได้ต้องการหรือปรารถนา
ไม่มีตัวตน แต่ก็ต้องมีเห็น มีได้ยิน ซึ่งไม่ใช่ตัวตน ตัวตนไม่มี แต่มีเห็น มีได้ยิน มีคิดนึก มีสุข มีทุกข์ จึงจำเป็นเมื่อว่ามีสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้น ก็จะต้องมีการดำรงชีวิต ไม่ใช่ว่าไม่มีอะไรเลย ถ้าไม่มีตัวตน แล้วไม่มีอะไรเลย ก็ไม่ต้องรับประทานอาหาร ไม่ต้องทำอะไรทั้งสิ้น เพราะไม่มีอะไร แต่นี่มี แต่ไม่ใช่ตัวตน มีเห็น มีได้ยิน มีได้กลิ่น มีลิ้มรส มีร่างกาย มีสุข มีทุกข์ เมื่อเกิดมามีร่างกาย ที่จะไม่ให้รับประทานอาหารก็ไม่ได้ ใช่ไหม
แต่การรับประทานอาหาร การเห็น ก็ไม่ใช่ตัวเรา แต่ว่าเป็นสิ่งซึ่งไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชา อย่างผู้ที่เป็นพระอริยบุคคลอย่างพระโสดาบัน หรือแม้แต่พระอรหันต์เอง ท่านก็รู้ว่าไม่มีตัวตน ไม่มีสัตว์ ไม่มีบุคคล แต่มีนามธรรม มีรูปธรรม
ขอเชิญรับฟัง
สนทนาธรรม ตอนที่ 001
ซีดี สนทนาธรรม รวม 2 แผ่น
ขอเชิญรับฟัง
สนทนาธรรม แผ่นที่ ๑
สนทนาธรรม แผ่นที่ ๒