การพยายามที่จะละวิตกและวิจารจะสามารถบรรลุทุติยฌานได้หรือไม่ครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

การเจริญความสงบของจิต จนจิตสงบจากอกุศล จนถึงระดับฌานจิตขั้นต่างๆ เป็นเรื่องที่เป็นไปได้โดยยาก ไม่สามารถให้เกิดขึ้นเป็นไปได้ด้วยความอยาก ด้วยความต้องการ หรือถ้าไม่มีความเข้าใจถูกเห็นถูกแล้ว ความเพียรที่จะเกิดขึ้น เป็นไปในขณะนั้น ก็ไม่ใช่ความเพียรที่ถูกต้อง เลย เพราะฉะนั้นจึงเป็นเรื่องของ ปัญญาความเข้าใจถูกเห็นถูกอย่างแท้จริง ซึ่งแม้ในสมัยพุทธกาล ผู้ที่ได้รู้แจ้ง อริยสัจจธรรมโดยที่ไม่ได้ฌานมีมากกว่าผู้ที่ได้ฌาน

สิ่งที่ควรใส่ใจ ควรศึกษาให้เข้าใจ คือ สภาพธรรมที่มีจริงๆ ในขณะนี้ เป็นสิ่งที่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้และทรงแสดง เพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกของผู้ที่ได้ฟัง ได้ศึกษาเป็นสำคัญ ซึ่งจะเป็นเครื่องอุปการเกื้อกูลต่อการเจริญสติปัฏฐาน ซึ่งเป็นการ ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่มีจริงๆ ในชีวิตประจำวัน เป็นหนทางที่ถูกต้องที่จะ เป็นไปเพื่อ เพื่อละอกุศลธรรมทั้งหลายจนดับเป็นสมุจเฉทไม่มีเหลือ [เพราะสมถภาวนา ไม่สามารถทำให้ถึงการดับกิเลสได้เลย] สิ่งที่ขาดไม่ได้เลย คือ การฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ ครับ

ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ

ผู้สำเร็จฌานในสมัยก่อนหรือหลังพุทธกาล ... ... ?

... ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ ...

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

การพยายาม ขวนขวาย เพื่อที่จะทำให้สิ่งใดเกิด ความพยายามนั้น เป็นวิริยเจตสิก ไม่ใช่สติและปัญญาเจตสิก เพราะฉะนั้น การเจริญเพื่อได้ ทุติยฌาน เป็นการเจริญ สมถภาวนา ที่เป็นการเจริญอบรมความสงบ ซึ่งจะต้องมี สติ และ ปัญญา เป็นสำคัญ ดังนั้น สิ่งที่ทำให้เกิดสมถภาวนา ที่ถึงทุติยฌาน จะต้องมีปัญญาเป็นสำคัญ และ จะต้องผ่านการเจริญปฐมฌานก่อน และ ก่อนจะถึงปฐมฌาน ก็ต้องมีการอบรมปัญญา ขั้นการฟังให้เข้าใจ เพราะฉะนั้น ปัญญาเท่านั้นที่จะทำให้เกิดความสงบของจิตที่เป็น การเจริญสมถภาวนา และ ถึงปฐมฌาน และ ถึงทุติยฌาน ดังนั้น ความพยายามที่เป็น วิริยเจตสิก ไม่ใช่เหตุให้ถึงการเจริญสมถภาวนา ถึง ทุติยฌานได้ เพราะ ปัญญา เท่านั้นที่จะทำให้ถึง ทุติยฌาน

และ อีกประการหนึ่ง การจะได้ทุติยฌานไม่ใช่การพยายาม ไม่ให้ วิตก วิจารไม่ เกิดขึ้น เพราะเป็นไปไม่ได้ที่จะสามารถบังคับไม่ให้วิตก และ วิจารเกิดขึ้นได้ เพราะ ธรรมเป็นอนัตตา การจะไม่มีวิตก วิจาร เป็นผลที่เกิดจากการได้ ทุติยฌาน ดังนั้น เหตุที่ทำได้ทุติยฌาน คือ การเจริญสมถภาวนา ไม่ใข่การละ วิตก วิจาร ครับ

การเจริญสมถภาวนา ไม่ใช่หนทางการดับกิเลส แต่ เพียงสงบระงับกิเลส ชั่วคราว เท่านั้น หากแต่ว่า การเจริญสติปัฏฐานที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ เป็นหนทางการดับ กิเลส จนหมดสิ้นได้ จึงควรสนใจหนทางการอบรมปัญญาด้วยการฟังพระธรรม ในเรื่องสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ว่าเป็นแต่เพียงธรรมไม่ใช่เรา อันเป็นหนทาง ให้สติปัฏฐานเกิดขึ้น ครับ

ขออนุโมทนา

ขอขอบพระคุณ คุณkhampan.a คุณpaderm ในความเมตตากรุณาที่ให้ปัญญาเพื่อความรู้ในปริยัติกับข้าพเจ้าครับ สาธุครับ