[เล่มที่ 36] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ - หน้า 806
ทุติยปัณณาสก์
อรหันตวรรคที่ ๓
๖. มหัตตสูตร
ว่าด้วยผู้ควรบรรลุ ความเป็นใหญ่ในธรรม
อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 36]
พระสุตตันตปิฎก อังคุตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ - หน้า 806
๖. มหัตตสูตร
ว่าด้วยผู้ควรบรรลุ ความเป็นใหญ่ในธรรม
[๓๕๑] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๖ ประการ ย่อมบรรลุ ความเป็นผู้มาก ความเป็นผู้ไพบูลย์ ในธรรมทั้งหลาย ต่อกาลไม่นานนัก ธรรม ๖ ประการเป็นไฉน? คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมเป็นผู้มาก ด้วยความสว่างแห่งญาณ ๑ ย่อมเป็นผู้มาก ด้วยความเพียรเครื่องประกอบ ๑ ย่อมเป็นผู้มาก ด้วยความบันเทิงใจ (ปีติ และปราโมทย์) ๑ ย่อมเป็นผู้มาก ด้วยความไม่ยินดีในอกุศลธรรม ๑ ย่อมเป็นผู้ไม่ทอดธุระ ในกุศลธรรมทั้งหลาย ๑ และย่อมพยายามให้ยิ่งขึ้นไป ๑ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๖ ประการ นี้แล ย่อมบรรลุความเป็นผู้มาก ความเป็นผู้ไพบูลย์ ในธรรมทั้งหลาย ต่อกาลไม่นานนัก.
จบมหัตตสูตรที่ ๖
อรรถกถามหัตตสูตร
พึงทราบวินิจฉัย ในมหัตตสูตรที่ ๖ ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า อาโลกพหุโล ได้แก่ มากไปด้วย แสงสว่างแห่งญาณ. บทว่า ปโยคพหุโล ได้แก่ กระทำความเพียรให้มาก. บทว่า เวทพหุโล ได้แก่ มากไปด้วยปีติ และปราโมทย์. บทว่า อสนฺตุฏฺิพหุโล ได้แก่ ไม่สันโดษ ในกุศลธรรมทั้งหลาย. บทว่า อนิกฺขิตฺตธุโร ได้แก่ วางธุระ คือ ประคองความเพียรไว้. บทว่า อุตฺตริญฺจ ปตาเรติ ได้แก่ ทำความเพียรในบัดนี้ และให้ยิ่งๆ ขึ้นไป.
จบอรรถกถา มหัตตสูตรที่ ๖