ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ทวาร คือ ทาง​ที่​จิต​เกิด​ขึ้น​รู้​โลก​ที่​ปรากฏมีทั้งหมด ๖ ทวาร เป็นรูป ๕ ทวาร และเป็นนาม ๑ ทวาร คือ
จักขุปสาทรูป เป็น ​จักขุทวาร ๑
โสตปสาทรูป เป็น ​โสตทวาร ๑
ฆานปสาทรูป เป็น ฆานทวาร ๑
ชิวหา​ปสาทรูป เป็น ชิวหา​ทวาร ๑
กายปสาทรูป เป็น กายทวาร ๑
ภวังคุปัจเฉทจิต เป็น มโนทวาร ๑

ปสาทรูปแต่ละปสาทรูป มีลักษณะพิเศษที่กระทบรูปได้เฉพาะบางรูป จึงเป็นทางให้จิตเกิดขึ้น รู้อารมณ์ที่กระทบนั้นได้เฉพาะทวารของตนๆ แต่ในวันหนึ่งๆ ก็ไม่ได้มีแต่เฉพาะเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส และรู้สิ่งที่กระทบสัมผัสกายเท่านั้น ยังคิดนึกเรื่องต่างๆ ด้วย ขณะที่จิตรับรู้อารมณ์ต่อจากทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาน หรือคิดนึกเรื่องราวต่างๆ นั้น จิตไม่ได้อาศัยจักขุปสาทรูป โสตปสาทรูป ฆานปสาทรูป ชิวหา​ปสาทรูป กายปสาทรูปเลย แต่อาศัยภวังคุปัจเฉทจิตที่เกิดก่อนมโนทวา​ราวัชชนจิตนั่นเองเป็นทวาร คือ เป็นทางที่จิตจะเกิดขึ้น คิดนึกเรื่องราวต่างๆ เพราะว่า​ถ้า​ภวังคุปัจเฉทจิตไม่เกิด วิถีจิตแรกที่รู้อารมณ์ทางใจ คือ มโนทวา​รา​วัชชนจิตก็เกิดไม่ได้ ฉะนั้น มโนทวารและมโนทวา​รา​วัชชนจิตจึงต่างกัน คือ ภวังคุ​ปัจ​เฉทจิต เป็น​มโน​ทวาร เป็น​วิบาก​จิต ไม่ใช่​วิถี​จิต มโน​ทวา​รา​วัช​ชน​จิต ไม่ใช่​มโน​ทวาร เป็น​กิริยาจิต เป็น​วิถี​จิต​แรก​ที่​เกิด​ขึ้น​รู้​อารมณ์​ทาง​มโน​ทวาร

นี่เป็นชีวิตปกติประจำวันที่ควรจะได้เข้าใจลักษณะของทวาร เพื่อที่จะได้พิจารณา​รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงว่า สภาพธรรมแต่ละขณะซึ่งเกิดดับนั้น ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตนอย่างไร

โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ จัดพิมพ์เผยแพร่ โดย คณะกรรมการ ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร เนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนม์พรรษา ครบ ๗๕ พรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช วันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๕

ขอเชิญอ่านหรือดาวน์โหลดหนังสือ ...

ปรมัตถธรรมสังเขป

ขอเชิญอ่านตอนต่อไป ...

ความจริงแห่งชีวิต

ขออนุโมทนา

ขออุทิศกุศลแด่คุณพ่อ คุณแม่ และสรรพสัตว์

ธรรมะเป็นเรื่องที่อ่านแล้วเข้าใจยากนะครับ โดยเฉพาะภาษาที่ใช้ อยากให้ใช้ภาษาชาวบ้านและอธิบายให้ฟังง่ายๆ เพื่อจะได้เข้าใจ น่าจะทำอย่างนั้นนะครับ จึงจะได้น่าสนใจ ... ไม่น่าเบื่อนะครับ

ขออนุโมทนาครับ

เรียน ความเห็นที่ 1

ธรรมไม่ง่าย

กว่าจะเข้าใจ ว่า เป็นธรรมะ...ไม่ง่ายเลย

ความจริงที่ทรงตรัสรู้นั้นไม่ง่าย

อบรมปัญญาให้เข้าใจความจริง จะเป็นประโยชน์ทั้งชาตินี้ และชาติต่อๆ ไป กุศลที่ทำได้เสมอๆ คือ การฟังพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง มีคุณค่ามหาศาลสำหรับชีวิตที่ต้องเดินทางต่อไป อีกแสนไกล และกันดาร

ขอเชิญศึกษาพระธรรม ...

รวมลิงก์เมนูต่างๆ ในเว็บไซต์

พระไตรปิฎก

ฟังธรรม

วีดีโอ

ซีดี

หนังสือ

กระดานสนทนา

การที่ได้มีโอกาสศึกษาพระธรรม ฟังพระธรรม ทำให้มีความเข้าใจตามความเป็นจริงว่า ทุกสิ่งทุกอย่าง เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏแล้วก็หมดไป ไม่ว่าจะเป็นทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ จิตทุกขณะเกิดขึ้นแล้วก็ดับไป หมดไป ไม่มีอะไรเหลือเลยจริงๆ จากภพหนึ่งไปอีกภพหนึ่ง ดังนั้น เมื่อเป็นเช่นนี้ สิ่งที่ควรสั่งสมไปทุกภพทุกชาติ นั่นก็คือ กุศล (รวมถึงการอบรมเจริญปัญญา ในชีวิตประจำวันด้วย)

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ