จากแนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม 198หน้า 1 บรรทัดที่1 เป็นความเห็นของท่านผู้ฟัง
ผู้ฟัง ลมหายใจเกิดจากจิตเป็นสมุฏฐาน มีลมหายใจแสดงว่ามีจิต แต่บางครั้งมีจิตไม่มีลมหายใจก็ได้ เช่น ผู้ที่เจริญอานาปานสติจนถึงจตุตถฌาน ดับลมหายใจได้ มีจิตแต่ไม่มีลมหายใจ และผู้ที่เข้านิโรธสมาบัติ ไม่มีทั้งลมหายใจ ไม่มีทั้งจิตแต่ยังมีชีวิต
... ... . .. ... ... ... ... ...
สงสัยว่า มีจิตไม่มีลมหายใจได้หรือไม่ครับ
หมายถึงภูมิที่มีขันธ์5 ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระธรรม ละเอียดอย่างยิ่ง เท่าที่ศึกษาค้นคว้า ก็มีข้อความปรากฏชัดเจนว่า ใครบ้างที่ไม่มีลมหายใจ แม้อยู่ในอยู่ที่มีขันธ์ ๕ ก็ไม่มีลมหายใจ ได้ เพราะไม่มีเหตุปัจจัยให้ลมหายใจเกิดขึ้น
ข้อความใน [เล่มที่ 2] พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ ปฐมภาค เล่ม ๑ ภาค ๒ หน้า ๓๖๓ แสดงชัดเจนว่า ใครบ้างที่ไม่มีลมหายใจ ซึ่งมี ๗ จำพวก ดังนี้
ลมหายใจเข้าและหายใจออกนี้ (ของทารกผู้อยู่) ภายในท้องของมารดา ไม่มี พวกชนผู้ดำน้ำ ก็ไม่มี พวกอสัญญีสัตว์ คนตายแล้ว ผู้เข้าจตุตถฌาน ท่านผู้พร้อมเพรียงด้วยรูปภพและอรูปภพ ท่านเข้านิโรธ ก็ไม่มี เหมือนกัน
... ยินดีในกุศลของทุกๆ ท่านครับ ...
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ