ถาม ผมไม่ได้รังเกียจและเดือดร้อน แต่เพียงจะนึกว่า เดี๋ยวนี้ผมเดินถูกทางบ้างหรือเปล่า เพราะเมื่อเห็นรูปสวยเกิดขึ้น ก็รู้ว่า รปนี้ไม่จีรัง ไม่ควรแก่การยึดมั่นถือมั่น ไม่ควรแก่การยึดว่า คนนี้จะต้องสวยอย่างนี้เสมอไป ไม่ช้าก็ผุพัง

ส. ไม่ช้า แต่เวลานี้ล่ะคะ

ผู้ถาม เอากันง่ายๆ ครับ ชั่วระยะตื่นนอน ชั่วระยะก่อนนอน ตัวผมเอง พอตื่นนอนแล้วหน้าสกปรกเหลือเกิน รู้สึกรังเกียจ แม้แต่จะกินน้ำเข้าไปเพราะปากมันก็เน่าเสียแล้ว ต้องรีบไปชำระล้างทำความสะอาด ก่อนที่ผมจะกลืนน้ำเข้าไปสัก ๒ – ๓ แก้ว

ส. กุศลหรืออกุศลถาม

ถาม นี่ละครับที่ผมจะมาเรียนถาม

ส. ใครรู้คะ

ถาม อาจารย์คงจะรู้

ส. มิได้ค่ะ จิตของใคร คนนั้นรู้ สภาพของจิตละเอียดมาก เกิดดับอย่างรวดเร็ว แล้วจิตที่ดับไปแล้ว ก็ไม่มีใครติดตามไปรู้ได้ว่า ขณะนั้นเป็นกุศลหรืออกุศล

ถาม ผมรู้แต่เพียงว่า ร่างกายของผมนี้มันปฏิกูล

ส. ของเราใช่ไหมคะ ร่างกายเรา

ถาม อยากจะบอกว่า มันไม่ใช่ของเรา ไม่ช้าก็จะทิ้งไป

ส. เพราะฉะนั้น ตราบใดที่ยังเป็นเราอยู่ ขณะนั้นเวลาที่สภาพธรรมนั้นน่ารังเกียจ จิตใจก็จะไม่แช่มชื่น เป็นโทสะ

ถาม นี่ผมยังหลงทางอยู่อีกไกลซิครับ?

ส. เรื่องของการที่จะรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง จนสามารถที่จะดับกิเลสได้เป็นสมุจเฉท อย่าเข้าใจว่าง่าย เพราะเคยได้ยินรายการธรรมบางรายการของการปฏิบัติธรรม ซึ่งเมื่อท่านผู้ที่บรรยายพูดจบแล้วบุคคลที่เชิญมานั้นมาพูด ก็กล่าวว่า “เรื่องของการปฏิบัติธรรมมีหลายแบบ หลายอย่าง แล้วแต่อัธยาศัย ความพอใจของผู้ใด ก็จงยึดถือในข้อปฏิบัตินั้น หรือว่าเห็นว่าข้อปฏิบัติใดง่าย ก็ให้ถือเอา”

นี่ไม่ใช่การที่จะรู้แจ้งอริยสัจธรรม โดยการเห็นว่า สิ่งใดง่ายก็จะถือเอาเพราะการอบรมเจริญปัญญาที่จะดับกิเลสได้เป็นสมุจเฉทไม่ง่ายเลย ไม่ใช่ว่าเมื่อเป็นหนทางที่ง่ายก็จงถือเอา ทำเอาเพราะง่ายดี แต่หนทางใด ที่จะให้ปัญญารู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏตามปกติตามความเป็นจริง ลองพิจารณาดูค่ะ ว่ายากหรือง่าย แต่ถึงจะยากก็ไม่ใช่เรื่องที่จะท้อถอย เพราะบุคคลที่ตรัสรู้แล้วก็มีมากตั้งแต่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าจนถึงพระอรหันต์ทั้งหลาย พระอนาคามีบุคคลทั้งหลาย พระสกทาคามีบุคคลทั้งหลาย พระโสดาบันบุคคลทั้งหลาย ถ้าท่านเหล่านั้นกระทำได้สำเร็จแล้ว แล้วก็มีหนทางที่คนอื่นก็สามารถที่จะศึกษา เข้าใจ น้อมประพฤติปฏิบัติก็ย่อมสามารถที่จะบรรลุถึงความสำเร็จนั้นได้ด้วย แต่ต้องอดทนค่ะ และเป็นเรื่องที่ปัญญาจะต้องรู้หนทางนั้นให้ถูกต้องจริงๆ ไม่ใช่เพียงแต่หนทางใดง่าย ก็ให้ถือเอาหนทางนั้น

บรรยายโดย ท่าน อ. สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ข้อความบางตอนจาก... แนวทางเจริญวิปัสสนา ครั้งที่ ๙๘๐

ยากจริงๆ ค่ะ
แต่ถึงจะยาก ก็ไม่ใช่เรื่องที่จะท้อถอย ขออนุโมทนาท่านอาจารย์และผู้นำเสนอค่ะ

ถ้าไม่ยาก ไม่ใช่พุทธศาสตร์...อนุโมทนาค่ะ