[เล่มที่ 90] พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖

พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๗

ปัฏฐาน ภาคที่ ๖

และ อรรถกถา

อนุโลมติกทุกปัฏฐาน

ปีติติกเหตุทุกะ

(๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ 148/761

เหตุบทปัญหาวาระ 151/762

นเหตุบทปฏิจจวาระ 158/765

นเหตุบทปัญหาวาระ 162/768

อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 90]

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 761

ปีติติกเหตุทุกะ

(๗. ปีติติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๔๘] ๑. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม อาศัยเหตุธรรม ที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. เหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยเหตุธรรม ที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๗. เหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม อาศัยเหตุ- ธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ

๘. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม อาศัยเหตุธรรม ที่เป็นปีติสหคตธรรม และเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๔๙] ในเหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 762

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๑๕๐] ในนอธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๑๐ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.

เหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

เหตุปัจจัย

[๑๕๑] ๑. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. เหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๗. เหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

๘. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 763

๒. อารัมมณปัจจัย

[๑๕๒] ๑. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๔. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วย อำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ.

๕. เหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๖. เหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ํธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๗. เหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๕ - ๖ - ๗ - ๘)

๙. เหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- เหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๑๐. เหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 764

๑๑. เหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัย แก่เหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๙ - ๑๐ - ๑๑ - ๑๒)

๑๓. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๑๓ - ๑๔ - ๑๕ - ๑๖)

๓. อธิปติปัจจัย

[๑๕๓] ๑. เหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๕๔] ในเหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๑๖ วาระ ฯลฯ ในวิปากปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ.

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๑๕๕] ในนเหตุปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 765

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๑๕๖] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑๐ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๑๕๗] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

นเหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๕๘] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรม ที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 766

๔. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๕. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๖. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรม ที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๗. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๘. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๙. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑๐. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 767

๒. อารัมมณปัจจัย

[๑๕๙] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๓)

๔. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๖)

๗. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๘. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๘ - ๑๐)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๖๐] ในเหตุปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑๐ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ.

ปัจจนียนัย

[๑๖๑] ในนเหตุปัจจัยมี ๑๐ วาระ ในนอธิปติปัจจัยมี ๑๐ วาระ ฯลฯ

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 768

นเหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

[๑๖๒] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๓. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๔. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๕. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๖. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๗. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 769

๘. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๙. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๑๐. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมเป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๑๑. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๑๒. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุธรรมที่เป็น สุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๑๓. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๑๓ - ๑๖)

๒. อธิปติปัจจัย

[๑๖๓] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๑ - ๔)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 770

๕. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๕ - ๘)

๙. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติ- ปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๙ - ๑๒)

๑๓. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ (วาระที่ ๑๓ - ๑๖)

๔. อนันตรปัจจัย

[๑๖๔] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย ฯลฯ

๘. อุปนิสสยปัจจัย

[๑๖๕] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ.

๕. นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 771

๙. นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เป็นปัจจัย แก่นเหตุธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ.

๑๓. นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๖๖] ในอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๑๐ วาระ ใน อาหารปัจจัย มี ๑๐ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๐ วาระ.

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๑๖๗] ในนเหตุปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๑๖ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๑๖๘] เพราะอารัมมณปัจจัย ในนเหตุปัจจัย มี ๑๖ วาระ ... ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 772

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๑๖๙] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑๖ วาระ ... ฯลฯ แม้ในปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

ปีติติกเหตุทุกะ จบ