โลกิยสัจจญาณ มีความหมายครอบคลุมเพียงใด และโลกิยสัจจญาณปรากฏในปุถุชนกับพระอริยะแตกต่างกันหรือไม่ อย่างไร

ขอบพระคุณครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สัจจญาณ คือ ปัญญาที่รู้ความจริงในอริยสัจ 4 เช่น รู้ว่านี้ทุกข์ รู้ด้วยปัญญา ด้วยความมั่นคงว่า ทุกข์ คือ สภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ไม่ใช่เพียงความปวดเมื่อยเท่านั้น แต่เป็นสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ที่เกิดขึ้นและดับไป ปัญญาที่รู้ความจริงในความเป็นทุกข์อริยสัจ เป็นสัจจญาณ แต่สัจจญาณจะมีได้ก็ต้องอาศัยการฟังพระธรรม จนปัญญามั่นคง เห็นถูกว่า สภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้เองที่เป็นทุกข์ นี่คือสัจจญาณในทุกข์อริยสัจ และปัญญาที่รู้ความจริงในสมุทัยสัจจะ ว่าเป็นอย่างนี้ คือ รู้ตัณหา โลภะ ตามความเป็นจริงว่าเป็นอย่างนี้ โดยสัจจะอื่นๆ ก็โดยนัยเดียว คือรู้ในพระนิพพานในขั้นการฟัง ตามความเป็นจริงและรู้ในหนทางดับทุกข์ คือ อริยมรรค ตามความเป็นจริง ครับ นี่คือสัจญาณ ปัญญา ในอริยสัจ 4 ซึ่งสัจจญาณก็มีหลายระดับ ตามระดับปัญญา

เชิญคลิกอ่านที่นี่ครับ ... สัจจญาณ

สัจจญาณของปุถุชน และ ของพระอริยะ ก็มีความแตกต่างกันในระดับของปัญญา ครับ

ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ญาณ หมายถึงปัญญาความเข้าใจถูก เป็นธรรมที่มีจริงๆ ที่เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น เหตุสำคัญที่จะให้ความเข้าใจถูกเจริญขึ้น คือการฟังพระธรรม ถ้าไม่ฟังพระธรรมแล้ว จะเอาความเข้าใจถูกเห็นถูกมาจากที่ไหน เพราะขึ้นชื่อว่าสาวกแล้ว จะต้องได้ฟังพระธรรม ศึกษาในสิ่งที่มีจริง, เพราะฉะนั้นแล้ว จึงเป็นเรื่องของความเข้าใจถูกเห็นถูกตั้งแต่เบื้องต้นจริงๆ มั่นคงในความเป็นจริงธรรมที่มีจริงในขณะนี้ เพราะสิ่งที่มีจริงนั้นไม่พ้นจากขณะนี้เลย ซึ่งไม่เคยรู้มาก่อนเลยว่าเป็นธรรม จะต้องอาศัยการฟังการศึกษา ฟังในสิ่งที่มีจริงๆ บ่อยๆ เนืองๆ สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปตามลำดับ เป็นสัจจญาณ เมื่อไม่มีปัญญาในขั้นนี้แล้ว การที่จะไปถึงปัญญาขั้นต่อไปที่เป็นการระลึกรู้ตรงลักษณะของสภาพธรรม และ รู้แจ้งอริยสัจธรรมก็จะมีไม่ได้ กว่าจะถึงความเป็นพระอริยบุคคล ต้องอบรมเจริญปัญญานานแสนนานทีเดียว ครับ

ขอเชิญคลิกฟังคำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ได้ที่นี่ครับ

สัจจญาณเป็นเพียงชื่อหรือเป็นสภาพธรรม

... ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ ...

ขอบคุณครับ

เท่านี่ค้นคว้าพบว่า คำว่า "โลกิยสัจจญาณ" นี้ในพระสุตตันตปิฎก พบอยู่เพียงแห่งเดียวในส่วน อรรถกถาจารวิหารนิเทศ ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค เล่ม ๗ ภาค ๒ - หน้าที่ 304

"บัดนี้ พระสารีบุตรเถระเมื่อจะแสดงภูมิของจริยาเหล่านั้น จึงกล่าว

คำมีอาทิว่า จตูสุ อิริยาปเถสุ ในอิริยาบถทั้งหลาย. บทว่า สติปฏฺฐาเนสุ

คืออารมณ์อันเป็นสติปัฏฐาน. แม้เมื่อกล่าวถึงสติปัฏฐาน ท่านก็กล่าวทำไม่เป็น

อย่างอื่นจากสติ ดุจเป็นอย่างอื่นด้วยสามารถแห่งโวหาร. บทว่า อริยสจฺเจสุ

ในอริยสัจทั้งหลาย ท่านกล่าวด้วยสามารถการกำหนดคือเอาสัจจะไว้ต่างหาก

โลกิยสัจจญาณอันเป็นส่วนเบื้องต้น."

ขออนุโมทนา

โลกียะ หมายถึง การเกิดดับ ยังไม่พ้นจากโลกยังวนเวียนอยู่ในวัฏฏะ ส่วนคำว่า สัจจญาณ หมายถึงความมั่นคงในสภาพธรรมะ มั่นคงในหนทางถูกไม่ไปปฏิบัติผิดค่ะ

กราบขอบพระคุณและอนุโมทนา ครับ.

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ