[เล่มที่ 56] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เอกนิบาตชาดก เล่ม ๓ ภาค ๒

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

๕. อัตถกามวรรค

๑. โลสกชาดก ว่าด้วยคนที่ต้องเศร้าโศก

๒. กโปตกชาดก ว่าด้วยคนที่ต้องฉิบหาย

๓. เวฬุกชาดก ว่าด้วยคนที่นอนตาย

๔. มกสชาดก มีศัตรูผู้มีปัญญาดีกว่ามีมิตรโง่

๕. โรหิณีชาดก ผู้อนุเคราะห์ที่โง่เขลาไม่ดี

๖. อารามทูสกชาดก ฉลาดในสิ่งไม่เป็นประโยชน์ ไม่มีความสุข

๗. วารุณิทูสกชาดก ผู้มีปัญญาทราม ทําให้เสียประโยชน์

๘. เวทัพพชาดก ผู้ปรารถนาประโยชน์โดยไม่แยบคาย ย่อมเดือดร้อน

๙. นักขัตตชาดก ว่าด้วยประโยชน์คือฤกษ์

๑๐. ทุมเมธชาดก คนโง่ถูกบูชายัญเพราะคนอธรรม

๖. อาสิงสวรรค

๑. มหาสีลวชาดก ความสําเร็จเกิดจากความพยายาม

๒. จูฬชนกชาดก เป็นคนควรพยายามร่ําไป

๓. ปุณณปาติชาดก การกล่าวถ้อยคํา ที่ไม่จริง

๔. ผลชาดก ว่าด้วยการฉลาดดูผลไม้

๕. ปัญจาวุธชาดก ว่าด้วยการบรรลุธรรมอันเกษม

๖. กัญจนขันธชาดก ว่าด้วยการบรรลุธรรมอันเกษม

๗. วานรินทชาดก ธรรมของผู้ที่ล่วงพ้นศัตรู

๘. ตโยธรรมชาดก ว่าด้วยธรรมของผู้ล่วงพ้นศัตรู

๙. เภริวาทชาดก ว่าด้วยการทําเกินประมาณ

๑๐. สังขธมนชาดก ว่าด้วยการทําเกินประมาณ

๗. อิตถีวรรค

๑. อสาตมันตชาดก ว่าด้วยหญิงเลวทราม

๒. อัณฑภูตชาดก ว่าด้วยการวางใจภรรยา

๓. ตักกชาดก ว่าด้วยลักษณะธรรมดาหญิง

๔. ทุรานชาดก ภาวะของหญิง รู้ได้ยาก

๕. อนภิรติชาดก เปรียบหญิงเหมือนของ ๕ อย่าง

๖. มุทุลักขณชาดก

๗. อุจฉังคชาดก หญิงหาลูกหาผัวได้ง่าย

๘. สาเกตชาดก ว่าด้วยจิตใจจดจ่อเลื่อมใสในผู้ที่คุ้นเคย

๙. วิสวันตชาดก ตายดีกว่า ดูดพิษที่คายออกแล้ว

๑๐. กุททาลชาดก ว่าด้วยความชนะที่ดี

๘. วรุณวรรค

๑. วรุณชาดก ว่าด้วยการทําไม่ถูกขั้นตอน

๒. สีลวนาคชาดก คนอกตัญญูหาช่องเนรคุณอยู่ทุกขณะ

๓. สัจจังกิรชาดก ไม้ลอยน้ําดีกว่าคนอกตัญญู

๔. รุกขธัมมชาดก ต้นไม้โดดเดี่ยวย่อมแพ้ลม

๕. มัจฉชาดก ว่าด้วยปลาขอฝน

๖. อสังกิยชาดก เมตตา กรุณา ทําให้ปลอดภัย

๗. มหาสุบินชาดก ว่าด้วยพระมหาสุบิน ๑๖ ข้อ

๘. อิลลีสชาดก ว่าด้วยคนมีรูปเหมือนกัน

๙. ขรัสสรชาดก ว่าด้วยบุตรที่มารดาละทิ้ง

๑๐. ภีมเสนชาดก ว่าด้วยคําแรกกับคําหลังไม่สมกัน

๙. อปายิมหวรรค

๑. สุราปานชาดก

๒. มิตตวินทกชาดก ว่าด้วยจักรบดศีรษะ

๓. กาฬกัณณิชาดก ว่าด้วยมิตรแท้

๔. อัตถัสสทวารชาดก ว่าด้วยคุณธรรมแห่งประโยชน์ ๖ ประการ

๕. กิมปักกชาดก ว่าด้วยโทษของกาม

๖. สีลวีมังสนชาดก ว่าด้วยผู้มีศีล

๗. มังคลชาดก ว่าด้วยการถือมงคลตื่นข่าว

๘. สารัมภชาดก ว่าด้วยการพูดดี พูดชั่ว

๙. กุหกชาดก ว่าด้วยดาบสเจ้าเล่ห์

๑๐. อกตัญญูชาดก ว่าด้วยผลของคนอกตัญญู

๑๐. ลิตตวรรค

๑. ลิตตชาดก ว่าด้วยลูกสกาอาบยาพิษ

๒. มหาสารชาดก ว่าด้วยลักษณะของผู้ที่เหมาะสมกับเหตุการณ์

๓. วิสสาสโภชนชาดก ว่าด้วยการไว้วางใจ

๔. โลมหังสชาดก ว่าด้วยการแสวงหาอย่างประเสริฐ

๕. มหาสุทัสสนชาดก ว่าด้วยสังขารไม่เที่ยง

๖. เตลปัตตชาดก ว่าด้วยการรักษาจิต

๗. นามสิทธิชาดก ว่าด้วยชื่อไม่เป็นของสําคัญ

๘. กูฏวาณิชชาดก ว่าด้วยพ่อค้าโกง

๙. ปโรสหัสสชาดก ว่าด้วยคนผู้มีปัญญา

๑๐. อสาตรูปชาดก ว่าด้วยสิ่งที่ครอบงําคนประมาท

๑๑. ปโรสตวรรค

๑. ปโรสตชาดก คนมีปัญญาคนเดียวดีกว่าคนโง่เขลาตั้งร้อย

๒. ปัณณิกชาดก ว่าด้วยที่พึ่งที่ให้โทษ

๓. เวริชาดก การอยู่ร่วมกับบุคคลที่เป็นไพรี

๔. มิตตวินทชาดก โทษของผู้ลุอํานาจความปรารถนา

๕. ทุพพลกัฏฐชาดก ว่าด้วยช้างกลัวไม้แห้ง

๖. อุทัญจนีชาดก ว่าด้วยหญิงโฉด

๗. สาลิตตกชาดก ว่าด้วยคนมีศิลปะ

๘. พาหิยชาดก เป็นคนควรศึกษาศิลปะ

๙. กุณฑกปูวชาดก ว่าด้วยมีอย่างไรก็กินอย่างนั้น

๑๐. สัพพสังหารกปัญหา ว่าด้วยการพูดของหญิง ๒ ประเภท

๑๒. หังสิวรรค

๑. คัทรภปัญหา ว่าด้วยลากับม้าอัสดร

๒. อมราเทวีปัญหา บอกใบ้หนทางไปบ้าน

๓. สิคาลชาดก ว่าด้วยพราหมณ์เชื่อสุนัข

๔. มิตจินติชาดก ว่าด้วยปลาช่วยปลาให้พ้นข่าย

๕. อนุสาสิกชาดก ว่าด้วยดีแต่สอนผู้อื่น

๖. ทุพพจชาดก ได้รับโทษเพราะทําเกินขีดความสามารถ

๗. ติตติรชาดก ว่าด้วยตายเพราะปาก

๘. วัฏฏกชาดก ว่าด้วยการใช้ความคิดให้เป็นประโยชน์

๙. อกาลราวิชาดก ว่าด้วยไก่ขันไม่เป็นเวลา

๑๐. พันธนโมกขชาดก ว่าด้วยการหลุดพ้นจากเครื่องจองจํา

๑๓. กุสนาฬิวรรค

๑. กุสนาฬิชาดก ว่าด้วยประโยชน์ของการผูกมิตร

๒. ทุมเมธชาดก คนโง่ได้ยศก็ไม่เกิดประโยชน์

๓. นังคลีสชาดก คนโง่กล่าวคําที่ไม่ควรกล่าว

๔. อัมพชาดก บัณฑิตควรพยายามร่ําไป

๕. กฏาหกชาดก ว่าด้วยคนขี้โอ่

๖. อสิลักขณชาดก ว่าด้วยเหตุอย่างเดียวกัน คนได้ผลต่างกัน

๗. กลัณฑุกชาดก ว่าด้วยมรรยาทส่อสกุล

๘. มูสิกชาดก ความประพฤติของผู้เอาธรรมบังหน้า

๙. อัคคิกชาดก ว่าด้วยหมาจิ้งจอกเจ้าเล่ห์

๑๐. โกสิยชาดก ว่าด้วยคําพูดกับการกระทําไม่สมกัน

๑๔. อสัมปทานวรรค

๑. อสัมปทานชาดก การไม่รับของทําให้เกิดการแตกร้าว

๒. ปัญจภีรุกชาดก ว่าด้วยความสวัสดี

๓. ฆตาสนชาดก ว่าด้วยภัยที่เกิดจากที่พึ่ง

๔. ฌานโสธนชาดก ว่าด้วยสุขเกิดจากสมาบัติ

๕. จันทาภชาดก ว่าด้วยผู้เข้าถึงอาภัสสรพรหม

๖. สุวรรณหังสชาดก โลภมากลาภหาย

๗. พัพพุชาดก วิธีแก้เผ็ดทําให้แมวตาย

๘. โคธชาดก ว่าด้วยฤๅษีกินเหี้ย

๙. อุภโตภัตถชาดก ว่าด้วยผู้เสียหายทั้งทางน้ําทางบก

๑๐. กากชาดก ว่าด้วยกาไม่มีมันเหลว

๑๕. กกัณฏกวรรค

๑. โคธชาดก คบคนชั่ว ไม่มีความสุข

๒. สิคาลชาดก ว่าด้วยแสร้งทําเป็นตาย

๓. วิโรจนชาดก ว่าด้วยผู้ถูกเยาะเย้ย

๔. นังคุฏฐชาดก ว่าด้วยบูชาไฟด้วยหางวัว

๕. ราธชาดก ว่าด้วยการพูดเพ้อเจ้อเพราะความเขลา

๖. กากชาดก ว่าด้วยกาวิดน้ําด้วยปาก

๗. ปุปผรัตตชาดก เป็นทุกข์เพราะภรรยาไม่ได้ผ้าย้อมดอกคํา

๘. สิคาลชาดก ว่าด้วยสุนัขเข้าอยู่ในท้องช้าง

๙. เอกปัณณชาดก ว่าด้วยต้นไม้ใบเดียว

๑๐. สัญชีวชาดก ว่าด้วยโทษที่ยกย่องอสัตบุรุษ