ถ้าท่านผู้ฟังเข้าใจกายานุปัสสนาสติปัฏฐานถูกต้อง เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ก็จะไม่มีข้อข้องใจใดๆ

คำว่า เวทนา หมายความถึงความรู้สึก ความรู้สึกเป็นสิ่งที่มีจริง สุขเวทนา ทุกขเวทนา อุเบกขาเวทนา

สุขเวทนา เป็นความรู้สึกที่เป็นสุขแช่มชื่น

ทุกขเวทนา เป็นความรู้สึกที่เป็นทุกข์ เดือดร้อน

อุเบกขาเวทนา ได้แก่ความรู้สึกเฉยๆ

ขณะที่จิตเกิดขึ้นต้องมีเวทนา คือ ความรู้สึกเกิดร่วมกับจิต ไม่ว่าจะเป็นจิตประเภทใดก็ตาม แม้ขณะที่นอนหลับสนิท เมื่อมีจิตก็จะต้องมีเวทนา ความรู้สึกเกิดร่วมด้วยในขณะนั้น ขณะที่เห็น มีจิตเห็นก็จะต้องมีเวทนาความรู้สึกเกิดกับจิตที่เห็นทุกครั้ง แต่ละท่านแสวงหาความสุข ไม่ต้องการความทุกข์ อยากเห็นสิ่งที่ชอบที่พอใจ เห็นแล้วก็ทำให้เกิดความสุข ทางหูก็เหมือนกัน แสวงหาอะไร ก็ต้องแสวงหาสิ่งที่เมื่อได้ยินแล้วให้เกิดความเพลิดเพลิน ความพอใจ ความสุขทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจก็เช่นเดียวกัน

เมื่อทุกขณะจิตมีเวทนาตลอดเวลา ถ้าสติไม่ระลึกรู้ลักษณะของเวทนา ความรู้สึกนั้น ก็ย่อมหลงยึดถือความรู้สึกนั้นว่าเป็นตัวตน การไม่ยึดถือความรู้สึกว่าเป็นตัวตนได้ ต้องอาศัยสติระลึกรู้ลักษณะของความรู้สึก ซึ่งบางท่านอาจคิดว่าไม่สำคัญ แต่เป็นการขัดเกลากิเลสที่เหนียวแน่นหนาแน่น ถ้าปัญญาไม่รู้ชัดจริงๆ ก็ละไม่ได้

ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...

แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 111