[เล่มที่ 90] พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖

พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๗

ปัฏฐาน ภาคที่ ๖

และ อรรถกถา

อนุโลมติกทุกปัฏฐาน

มัคคารัมมณติกเหตุทุกะ

(๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ 348/841

เหตุบทปัญหาวาระ 351/842

นเหตุบทปฏิจจวาระ 359/846

นเหตุบทปัญหาวาระ 365/850

อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 90]

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 841

มัคคารัมมณติกเหตุทุกะ

(๑๖. มัคคารัมมณติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๓๔๘] ๑. เหตุธรรมที่เป็นมัคครัมมณธรรม อาศัยเหตุธรรม ที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุธรรม อาศัยเหตุธรรม ที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๗. เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ.

๑๒. เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม อาศัยเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๑๕. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม อาศัยเหตุธรรม ที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๔๙] ในเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 842

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๓๕๐] ในนอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในน วิปปยุตตปัจจัย มี ๑๗ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ

เหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๓๕๑] ๑. เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

๗. เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ (วาระที่ ๗ - ๑๑)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 843

๑๒. เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑๒ - ๑๔)

๑๕. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑๕ - ๑๗)

๒. อารัมมณปัจจัย

[๓๕๒] ๑. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติ- ธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๔. เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

๗. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 844

๓. อธิปติปัจจัย

[๓๕๓] ๑. เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ.

๙. เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ.

๑๔. เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ.

๑๗. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ.

๔. อนันตรปัจจัย

[๓๕๔] ๑. เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ เหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 845

๗. เหตุธรรมที่เป็นมัคครัมมณธรรม และเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘ - ๙)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๕๕] ในเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๒๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๗ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๑๗ วาระ. ในนิสสยปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๒๑ วาระ ฯลฯ ใน อวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ.

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๓๕๖] ในนเหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑๗ วาระ

อนุโลมปัจจนียนัย

[๓๕๗] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑๗ วาระ ... ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 846

ปัจจนียานุโลมนัย

[๓๕๘] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

นเหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๓๕๙] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๖. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๗. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 847

๘. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๑๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑๒. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑๓. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑๔. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุ - ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑๕. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑๖. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑๗. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 848

๑๘. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑๘ - ๑๙ - ๒๐)

๒๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม อาศัยนเหตุ ธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒๒. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒๓. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๒๓ - ๒๔ - ๒๕)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๖๐] ในเหตุปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑๗ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 849

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

[๓๖๑] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม อาศัยนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๓๖๒] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๑๗ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย

[๓๖๓] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๑๗ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๓๖๔] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 850

นเหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมมณปัจจัย

[๓๖๕] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๓. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติ- ธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๕. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๖. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติ- ธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

๗. เหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุธรรม ที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘ - ๙)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 851

๒. อธิปติปัจจัย

[๓๖๖] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

๕. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

๖. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ (วาระที่ ๔ - ๘)

๙. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ (วาระที่ ๙ - ๑๓)

๑๔. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑๔ - ๑๕ - ๑๖)

๑๗. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ (วาระที่ ๑๗ - ๒๑)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 852

๓. อนันตรปัจจัย

[๓๖๗] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย

๓. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคครัมมณธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติ ธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย

๕. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย

๖. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ.

๗. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 853

๘. อุปนิสสยปัจจัย

[๓๖๘] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๓)

๔. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ (วาระที่ ๔ - ๘)

๙. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่ นเหตุธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ (วาระที่ ๙ - ๑๓)

๑๔. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม และนเหตุ ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ.

๑๗. นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม และนเหตุ- ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม เป็นปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๖๙] ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๒๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๑๗ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๒๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๗ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 854

ปัจจนียนัย

[๓๗๐] ในนเหตุปัจจัย มี ๒๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑๙ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

[๓๗๑] เพราะอารัมมณปัจจัย ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๓๗๒] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

มัคคารัมมณติกเหตุทุกะ จบ