ส่วนใหญ่ที่เคยเห็นคนที่ไม่รู้พระธรรม เวลาเข้าโบสถ์ก็เคารพเยซู, เวลาผ่านสุเหร่าหรือมัสยิสก็ยกมือไหว้ เวลาเห็นพระพุทธรูปก็ไหว้ ผมเคยถามผู้รู้ท่านหนึ่งเกี่ยวกับกรณีนี้ ท่านบอกผมว่า

1. อยู่ที่การโยนิโสมนสิการ จึงสามารถวินิจฉัยได้ว่าเป็นกุศลหรืออกุศล สัมมาทิฏฐิหรือมิจฉาทิฏฐิ... ความในส่วนนี้ถูกหรือผิดครับ?

2. เช่น ถ้าโยนิโสมนสิการว่า เคารพพระเยซูในฐานะของผู้สอนเรื่องเมตตา รักเพื่อนมนุษย์ ไม่เบียดเบียนกัน ก็คือ เคารพในกุศลจิตของพระเยซู อย่างนี้ไม่ชื่อว่ามิจฉาทิฏฐิ... ความในส่วนนี้ถูกหรือผิดครับ?

3. หรือการไหว้เจ้าที่ ตี่จู้เอี้ย ปึงเถ่ากง ในคติความเชื่อโบราณจีน หากรู้จักโยนิโสมนสิการว่าเป็นการเจริญเทวตานุสติอย่างหนึ่ง ระลึกถึงคุณความดีที่ทำให้เป็นเทวดา มิได้อ้อนวอนขออะไร อย่างนี้ก็เรียกว่าเจริญกุศลได้เช่นกัน? ... ความในส่วนนี้ถูกหรือผิดครับ?

4. นอกเหนือจากพระรัตนตรัยแล้ว ยังมีสิ่งอื่นที่เราต้องมีหน้าที่ปฏิบัติกับสิ่งนั้นๆ ให้ถูกต้องอีกมาก เช่น พ่อ แม่ ญาติ มีการเคารพกันตามคุณวุฒิ วัยวุฒิ ชาติวุฒิ เพศ เป็นต้น การไหว้บรรพบุรุษหากโยนิโสมนสิการ... ความในส่วนนี้ถูกหรือผิดครับ?

๑. ๒. ๓. ถ้าไหว้สิ่งที่ควรไหว้เป็นกุศล ถ้าไหว้ในสิ่งที่ไม่มีจริง เข้าใจว่ามีจริง เป็นความเห็นผิดเป็นอกุศล

๔. การเคารพในบรรพบุรุษที่ถูกต้อง คือ ระลึกถึงคุณของท่านและทำกุศล อุทิศส่วนกุศลไปให้ท่านอนุโมทนา ถ้าฆ่าเป็ดไก่ไปเซ่นไหว้ ไม่ถูกต้อง

ขออนุโมทนาครับ