จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ อย่างละ ๒ ดวง รวมจิต ๑๐ ดวง เรียกว่า ทวิปัญจวิญญาณ แต่ละอย่างมี ๒ ดวง คืออะไรบ้างครับ เช่น จักขุญวิญาณ บอกว่า ๒ ดวง คือ อะไรครับ ทำไมไม่แค่หนึ่งจักขุวิญญาณ

ขอบคุณครับ

ทวิปัญจวิญาณ คือ วิบากจิตที่ทำกิจรู้อารมณ์ในทวาร ๕ วิบากจิตที่เกิดขึ้นตามผลของกรรมที่เคยได้กระทำไว้แล้ว กรรมมีทั้งกุศลกรรมและอกุศลกรรม วิบากจึงมีทั้งกุศลวิบากและอกุศล จักขุวิญญาณจึงมี ๒ ประเภท คือ จักขุวิญาณกุศลวิบาก ๑ จักขุวิญาณอกุศลวิบาก ๑ ทางทวารอื่นๆ ก็เช่นเดียวกัน ทางตาขณะที่จิตเห็นสิ่งที่ดีเป็นกุศลวิบาก ถ้าเห็นสิ่งที่ไม่ดี เช่น ขยะสิ่งปฏิกูล เป็นต้น เป็นอกุศลวิบาก อีกอย่างหนึ่ง จิตแต่ละขณะเมื่อเกิดขึ้นตั้งอยู่ชั่วขณะแล้วดับไป ไม่ยั่งยืนอยู่นาน

ขอบคุณมากครับ

เพราะฉะนั้น ทุกขณะที่เห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส กระทบสัมผัส ที่ดีหรือไม่ดี เป็นผลของกรรม ส่วนทุกข์ใจไม่ใช่วิบาก แต่เป็นกิเลสที่เราสะสมมาในอดีต อย่างเช่น บางคนคิดมาก ขี้น้อยใจ ขี้โกรธ ถ้าเราไม่ขัดเกลาหรือเห็นโทษ ชาติหน้าเราก็จะขี้โกรธยิ่งกว่านี้อีก พระธรรมเท่านั้นที่จะช่วยเปลี่ยนนิสัยได้

ขอบพระคุณค่ะ กำลังสงสัยอยู่พอดีค่ะในชั้นเรียนอภิธรรม เห็นอาจารย์พูดถึงทวิ10 ไม่แน่ใจว่าคิดถูกหรือไม่ ยืนยันความเข้าใจเลยค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาในกุศลยิ่งค่ะ