จิตเกิดที่หทยรูป
โดย วิริยะ  11 ก.พ. 2562
หัวข้อหมายเลข 30468

เรียนถามท่านผู้รู้

จิตเกิดที่หทยรูป ขอความกรุณายกตัวอย่างจิตประเภทนี้ด้วยค่ะ

ขอบพระคุณอย่างสูง



ความคิดเห็น 1    โดย paderm  วันที่ 11 ก.พ. 2562

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

จิต เป็นสภาพธรรมที่มีจริง เป็นสภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ เป็นสภาพธรรมที่สั้นแสนสั้น มีอายุเพียงแค่ขณะทีเกิดขึ้นขณะที่ตั้งอยู่และขณะที่ดับไปเท่านั้น เมื่อจิตขณะหนึ่งเกิดแล้วดับไปก็เป็นปัจจัยให้จิตขณะต่อไปเกิดสืบต่อ เมื่อกล่าวถึงจิตแล้ว ไม่ใช่ว่าจะต้องมีเฉพาะจิตเพียงอย่างเดียวเท่านั้น ยังมีสภาพธรรมอีกประเภทที่เกิดร่วมกับจิต นั้นด้วย เมื่อเกิดร่วมกับจิต ก็ต้องรู้อารมณ์เดียวกันกับจิต ดับพร้อมกับจิต และในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ก็ต้องอาศัยที่เกิดที่เดียวกันกับจิตด้วย

สภาพธรรมที่กล่าวนั้น คือ เจตสิก จิตและเจตสิก ไม่ได้สถิตย์อยู่ที่ไหน เพราะเกิดแล้วดับแล้ว และในขณะที่เกิดนั้นก็จะต้องมีที่อาศัยเกิดของจิตและเจตสิก ด้วย ที่เกิดของจิตและเจตสิก เรียกว่า วัตถุรูป ไม่ได้มีเฉพาะหทยวัตถุเท่านั้น ที่เป็นที่เกิดของจิต ยังมีอีก ๕ วัตถุรูปอันเป็นที่เกิดของจิตและเจตสิก ได้แก่ จักขุวัตถุ เป็นที่เกิดของจักขุวิญญาณ (และเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย) โสตวัตถุ เป็นทีเกิดของโสตวิญญาณ (และเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย) ฆานวัตถุเป็นที่เกิดของฆานวิญญาณ (และเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย) ชิวหาวัตถุ เป็นที่เกิดของชิวหาวิญญาณ (และเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย) และ กายวัตถุ เป็นที่เกิดของกายวิญญาณ (และเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย) จิตที่เหลือทั้งหมดนอกจากที่กล่าวมาแล้ว เกิดที่ทยวัตถุทั้งหมด เช่น โลภมูลจิต โมหมูลจิต เป็นต้น จิตและเจตสิกจะเกิดที่อื่นไม่ได้ นอกจากเกิดที่วัตถุรูป ๖ รูป ตามสมควรแก่จิตประเภทนั้นๆ [ถ้าเป็นในอรูปพรหมภูมิไม่มีรูปธรรม มีเฉพาะนามธรรม จิตและเจตสิก อาศัยกันและกันเกิดขึ้น]

เชิญคลิกอ่านเพิ่มเติมที่นี่ ครับ

จักขุวัตถุ // โสตวัตถุ // ฆานวัตถุ // ชิวหาวัตถุ // กายวัตถุ // วัตถุ ๖

ขออนุโมทนา ครับ


ความคิดเห็น 3    โดย khampan.a  วันที่ 11 ก.พ. 2562

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สำคัญที่ความเข้าใจว่า จิต ในภพภูมิที่มีรูป นั้น ต้องเกิดที่รูป รูปหนึ่งรูปใดใน ๖ รูป คือ จักขุวัตถุ โสตวัตถุ ฆานวัตถุ ชิวหาวัตถุ กายวัตถุ และ หทยวัตถุ ตามควรแก่จิตประเภทนั้น โดยที่จิตเห็นเกิดที่จักขุวัตถุ จิตได้ยินเกิดที่โสตวัตถุ จิตได้กลิ่นเกิดที่ฆานวัตถุ จิตลิ้มรสเกิดที่ชิวหาวัตถุ จิตรู้สิ่งที่กระทบสัมผัสทางกายเกิดที่กายวัตถุ ทั้งที่เป็นกุศลวิบากและทั้งที่เป็นอกุศลวิบาก จิตที่เหลือนอกจากนี้เกิดที่หทยวัตถุ ดังนั้น เมื่อกล่าวถึง ที่เกิดของจิต กล่าวคือ จิต เกิดที่วัตถุรูปใด เจตสิกที่เกิดร่วมด้วยก็ต้องเกิดที่วัตถุรูปนั้นๆ ด้วย เพราะเหตุว่า จิตและเจตสิกเกิดพร้อมกัน ดับพร้อมกัน รู้อารมณ์เดียวกัน และในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ก็เกิดที่วัตถุรูปเดียวกัน ครับ

...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...


ความคิดเห็น 4    โดย วิริยะ  วันที่ 12 ก.พ. 2562

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 6    โดย wannee.s  วันที่ 14 ก.พ. 2562

เว้นจิต ๑๐ ดวง นอกนั้นก็เกิดที่หทยวัตถุ


ความคิดเห็น 8    โดย เมตตา  วันที่ 8 มี.ค. 2562

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านค่ะ...


ความคิดเห็น 9    โดย chatchai.k  วันที่ 10 ม.ค. 2564

ขออนุโมทนาครับ