การเจริญมรณสติในคัมภีร์วิสุทธิมรรค
โดย จักรกฤษณ์ 17 เม.ย. 2552
หัวข้อหมายเลข 11981
ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 3
มีตอนหนึ่งแสดงไว้ว่า
[ผู้อินทรีย์อ่อนพึงระลึกโดยอาการ ๘]
แต่สำหรับพระโยคาวจรผู้ใด ด้วยมนสิการเพียงเท่านี้ กรรมฐาน
ยังไม่เป็น (อย่างนั้น) พระโยคาวจรผู้นั้น พึงระลึกถึงความตายโดย
อาการ ๘ นี้ คือ
วธกปจฺจุปฏฺบานโต โดยปรากฏดุจเพชฌฆาต
สมฺปตฺติวิปตฺติโต โดยวิบัติแห่งสมบัติ
อุปสํหรณโต โดยเปรียบเทียบ
กายพหุสาธารณโต โดยร่างกายเป็นสาธารณแก่สัตว์
และปัจจัยแห่งความตายมากชนิด
อายุทุพฺพลโต โดยอายุเป็นของอ่อนแอ
อนิมิตฺตโต โดยชีวิตไม่มีนิมิต
อทฺธานปริจฺเฉทโต โดยชีวิตมีกำหนดกาล
ขณปริตฺตโต โดยชีวิตมีขณะสั้น
ผมพิจารณาแล้วยังไม่ค่อยเข้าใจ รบกวนท่านผู้รู้กรุณาขยายความและยกตัวอย่างแต่ละอาการเพื่อประโยชน์แก่การอบรมทำความเข้าใจให้ยิ่งขึ้นสักนิดนะครับ
ขอขอบพระคุณครับ
ความคิดเห็น 1
โดย prachern.s วันที่ 17 เม.ย. 2552
ในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ ๕ เป็นต้นไป ท่านอธิบายแต่ละข้อไว้ทั้งหมดแล้วครับ ลองค่อยๆ อ่านจะค่อยๆ เข้าใจขึ้นครับ ตัวอย่างเช่น [อธิบายอาการที่ ๑ - วธกปจฺจุปฏฺฐานโต] ใน ๘ บทนั้น บทว่า วธกปจฺจุปฏฺฐานโต แปลว่าโดยปรากฏ (แห่งความตาย) ดุจเพชฌฆาต ความว่า พระโยคาวจรพึงระลึกว่าเพชฌฆาตคิดว่าจักตัดศีรษะคนผู้นี้ ถือดาบจ่อที่คอ ยืนประชิดตัวอยู่ ฉันใด แม้ความตายก็ปรากฏฉันนั้นเหมือนกัน ถามว่า เพราะอะไรตอบว่า เพราะมันมาพร้อมกับความเกิด และเพราะมันคร่าเอาชีวิตไปอุปมาเหมือนดอกเห็ด * ย่อมพาเอาฝุ่นติดตัวขึ้นมาด้วยฉันใด สัตว์ทั้งหลายก็พาเอาความแก่และความตายเกิดมาด้วยฉันนั้น จริงอย่างนั้นปฏิสนธิจิตของสัตว์เหล่านั้นก็ถึงซึ่งความแก่ในลำดับแห่งความเกิดขึ้นนั้นเอง แล้วก็แตก (ดับ) ไปพร้อมกับสัมปยุตขันธ์ทั้งหลาย ดังศิลาตกจากยอดเขาแตกไปฉะนั้น (นี่ว่าด้วย) ขณิกมรณะมาพร้อมกับความเกิดก่อน แต่แม้มรณะที่ท่านประสงค์เอาในมรณสตินี้ ก็จัดว่ามาพร้อมกับความเกิด เพราะความที่สัตว์ผู้เกิดมาแล้ว ต้องตายเป็นแน่ เพราะเหตุนั้น อันว่าสัตว์นั่น จำเดิมแก่กาลที่เกิดแล้วก็บ่ายหน้าสู่ความตายไปไม่กลับเลยแม้สักน้อยเดียว เปรียบดั่งดวงสุริยะที่ขึ้นแล้ว ย่อมบ่ายหน้าสู่ความตกไปท่าเดียว มิได้กลับแต่ที่ๆ ไปๆ แล้วแม้สักหน่อยหนึ่ง หรือมิฉะนั้น เหมือนลำธารที่ไหลลงจากภูเขา มีกระแสเชี่ยวพัดพาเอาสิ่งที่มันจะพาไปได้ไหลรุดไปท่าเดียว มิได้ (ไหล) กลับแม้สักนิดฉะนั้น เพราะฉะนั้น พระอโยฆรกุมารโพธิสัตว์จึงกล่าวว่า"สัตว์เผ่ามนุษย์ (เข้า) อยู่ในครรภ์ ในตอน กลางคืนๆ หนึ่ง ในขณะแรก (ปฏิสนธิ) ใด (จำเดิมแต่ขณะแรกนั้นไป) สัตว์ผู้ผุดเกิด เป็นตัวแล้วก็บ่ายหน้าไปทีเดียว เขาไปเรื่อย ไม่ กลับ" ดังนี้
ความคิดเห็น 2
โดย จักรกฤษณ์ วันที่ 17 เม.ย. 2552
ขอบพระคุณ อ. ประเชิญ ครับ
ความคิดเห็น 3
โดย wannee.s วันที่ 18 เม.ย. 2552
จุดประสงค์ของการพิจารณาความตาย เพื่อละคลายความโกรธ ละคลายอกุศลต่างๆ
เพื่อให้เข้าถึงความสงบจากโลภะ โทสะ โมหะ ชั่วขณะสั้นๆ เพราะทุกสิ่งทุกอย่างเกิด
ขึ้นแล้วดับ ไม่ว่าจะเป็นอะไรก็ตาม
เชิญคลิกอ่านเพิ่มเติมที่นี่ค่ะ .. การพิจารณาความตาย....
ความคิดเห็น 4
โดย paderm วันที่ 19 เม.ย. 2552
เป็นเรื่องของปัญญา พิจารณาความตายแล้วจิตต้องสงบจากอกุศล แล้วย่อมน้อมไปใน
การเจริญกุศลมากขึ้น เข้าใจความจริงของสภาพธรรมที่มีการแตกดับ เป็นการตายไป
ทุกขณะ ขออนุโมทนาครับ