การเจริญสมถภาวนาจนจิตสงบจากอกุศลธรรมทั้งหลายถึงขั้นอรูปฌานนั้นเป็นจิตที่มีกำลัง สามารถฝึกให้เป็นประโยชน์ตามความประสงค์ได้ เช่นระลึกชาติได้ อธิษฐานให้เกิดทิพจักขุเห็นสิ่งต่างๆ ที่อยู่ไกล หรือมีสิ่งกำบังได้อธิษฐานให้เกิดโสตทิพ ได้ยินเสียงต่างๆ ทั้งที่ใกล้ ที่ไกลได้ กระทำอิทธิปาฏิหาริย์ต่างๆ เช่น เดินบนน้ำ ไปในดิน เหาะไปในอากาศ และเนรมิตสิ่งต่างๆ ได้ เป็นต้น แต่การจะฝึกอบรมให้เกิดคุณวิเศษแต่ละอย่างนี้ จะต้องเป็นผู้สามารถในกสิณทุกกสิณ และฌานสมาบัติทั้ง ๘ (รูปฌาน ๔ โดยจตุกกนัยและอรูปฌาณ ๔) อย่างยอดเยี่ยม และต้องฝึกจิตโดยอาการ ๑๔ คือ (๑) ...

๑. กสิณานุโลมโต เข้าฌานตามลำดับกสิณ

๒. กสิณปฏิโลมโต เข้าฌานย้อนกสิณ

๓. กสิณานุโลมปฏิโลมโต เข้าฌานตามลำดับกสิณ แล้วย้อนกสิณ

๔. ฌานานุโลมโต เข้าฌานตามลำดับฌาน ตั้งแต่ปฐมฌานถึงเนวสัญญานาสัญญายตนฌาน

๕. ฌานปฏิโลมโต เข้าฌานโดยย้อนฌานตามลำดับ ตั้งแต่เนวสัญญานาสัญญายตนฌานถึงปฐมฌาน

๖. ฌานานุโลมปฏิโลมโต เข้าฌานตามลำดับฌาน แล้วย้อนฌานตามลำดับ

๗. ฌานานุกฺกนฺตกโต เข้าฌานโดยข้ามฌาน แต่ไม่ข้ามกสิณ

๘. กสิณุกฺกนฺตกโต เข้าฌานโดยข้ามกสิณ แต่ไม่ข้ามฌาน

๙. ฌานกสิณุกฺกนฺตกโต เข้าฌานโดยข้ามฌาน และข้ามกสิณ

๑๐. องฺคสงฺกนฺติโต เข้าฌานโดยก้าวล่วงองค์

๑๑. อารมฺมณสงฺกนฺติโต เข้าฌานโดยก้าวล่วงอารมณ์

๑๒. องฺคารมฺมณสงฺกนฺติโต เข้าฌานโดยก้าวล่วงทั้งองค์ และทั้งอารมณ์

๑๓. องฺควฏฺฐาปนโต เข้าฌานโดยกำหนดองค์ของฌานแต่ละฌาน

๑๔. อารมฺมณววฏฺฐาปนโต เข้าฌานโดยกำหนดอารมณ์ของฌานแต่ละฌาน

(๑) วิสุทธิมรรค สมาธินิเทส อิทธิวิธนิทเทส

แม้ในการบริกัมม์กสิณ คือ การเริ่มบำเพ็ญสมถภาวนานั้น ในร้อยคนหรือในพันคนย่อมสามารถจะกระทำสำเร็จได้เพียงคนเดียว และเมื่อเจริญสมถภาวนาคือบริกัมม์กสิณไปแล้ว ที่อุคคหนิมิตจะเกิดได้ในร้อยคนหรือพันคนนั้นย่อมสามารถเพียงคนเดียว เมื่ออุคคหนิมิตเกิดแล้ว การรักษานิมิตไว้ และการประคับประคองจิตให้สงบมั่นคงขึ้นจนปฏิภาคนิมิตเกิดแล้วบรรลุอัปปนาสมาธินั้น ในร้อยคนหรือพันคนย่อมสามารถเพียงคนเดียว ในบรรดาผู้ที่บรรลุฌานสมาบัติ ๘ แล้วนั้นในร้อยคนพันคนจะฝึกจิตโดยอาการ ๑๔ นี้ได้เพียงคนเดียว

ในบรรดาผู้ที่ฝึกจิตโดยอาการ ๑๔ ได้แล้วในร้อยคนหรือพันคนจะสามารถแสดงฤทธิ์ได้เพียงคนเดียว และในบรรดาผู้แสดงฤทธิ์ได้ร้อยคนหรือพันคนนั้น ผู้ที่จะแสดงฤทธิ์ได้อย่างฉับพลัน ก็จะสามารถสักคนเดียว

ดาวน์โหลดหนังสือ --> ปรมัตถธรรมสังเขป

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ