ท่านอาจารย์ ทุกท่านเคยนับ ใช่ไหมคะ นับเงินนับทองก็เคยนับ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ก็เคยนับ กุศลจิตหรืออกุศลจิตคะ ขณะที่กำลังนับอย่างนั้น รู้ไหมคะ
ผู้ฟัง ขณะที่นับอย่างนั้น เพื่อให้สติเกิดขึ้น ทำให้คลายโทสะลงไปท่านอาจารย์ หมายความว่า สติยังไม่เกิด จึงนับ หรือว่าขณะที่นับ นับด้วยสติ นี่ค่ะ สภาพธรรมละเอียดจนไม่มีใครสามารถที่จะบอกได้ นอกจากบุคคลนั้นเอง จะรู้ด้วยสติของท่านเองว่า ขณะนั้นเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล ถ้าบอกว่า กำลังนับเป็นกุศล พูดไม่ได้ ผิดหรือจะบอกว่าเป็นอกุศล ก็ยากที่จะรู้ได้ว่าขณะนั้นจิตคนนั้น เป็นกุศลหรืออกุศล ถ้าสติเกิดจึงยับยั้งในขณะนั้น
ผู้ฟัง ถ้ารู้ได้ ก็ต้องตัวของผู้นั้นเองท่านอาจารย์ แน่นอนค่ะ คนอื่นรู้ไม่ได้ เพราะฉะนั้น จะถามคนอื่นไม่ได้
สภาพของจิตละเอียดมาก ถ้าท่านโกรธจัดๆ ลองนับดูแล้วจะรู้ได้ว่า ขณะนั้นยังคงนับด้วยความโกรธหรือเปล่า ถ้าโกรธจัด ก็ลองนับดู ถ้าโกรธนิดหน่อยการนับอาจจะอีกลักษณะหนึ่ง แม้ในขณะที่นับ ก็ยังนับด้วยลักษณะของจิตต่างๆ กัน แต่ถ้าสติเกิด สามารถที่จะรู้ได้ตรงตามลักษณะสภาพของจิต ซึ่งแม้ว่าจะเกิดดับอย่างรวดเร็วมาก ลักษณะของอกุศลก็เป็นอกุศล ลักษณะของกุศลก็เป็นกุศล
บรรยายโดย ท่าน อ. สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ข้อความบางตอนจาก แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ ๗๒๑
กราบอนุโมทนาท่านอาจารย์ค่ะ ปัญญาเท่านั้นที่จะรู้ตรงตามลักษณะของสภาพจิตว่าเป็นกุศล หรือ อกุศล จึงต้องอบรมเจริญปัญญาเพื่อรู้ลักษณะสภาพธรรมตามความเป็นจริง
ลักษณะของอกุศลก็เป็นอกุศล ลักษณะของกุศลก็เป็นกุศล
สภาพธรรมละเอียดอย่างยิ่ง ไม่ปะปนกันและรู้ตามความเป็นจริงได้ยาก
กราบขอบพระคุณและขออนุโมทนาท่านอาจารย์ค่ะ
ไม่มีใครรู้วาระจิตของใคร ได้ตนต้องเป็นที่พึ่งแห่งตนนอกจากจะศึกษาและน้อมประพฤติตามแล้ว ความเป็นผู้ตรงต่อตนเองเท่านั้น จึงชื่อว่า
สุปฏิปันโน ภควโต สาวกสังโฆ พระสงฆสาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้า เป็นผู้ปฏิบัติดี
อุชุปฏิปันโน เป็นผู้ปฏิบัติตรง.
ญายปฏิปันโน เป็นผู้ปฏิบัติถูกทาง.
สามีจิปัฏิปันโน เป็นผู้ปฏิบัติสมควร.
ขออนุโมทนาค่ะ.
.........................