หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๐๔]
ลืมไปหรือเปล่าว่าจะต้องตาย
ทุกคนมีจิต ถ้าไม่มีจิต จะไม่มีการกระทำใดๆ ทั้งสิ้น ทางกาย ทางวาจา เพราะฉะนั้น กาย วาจา ที่ออกมาปรากฏ ก็มาจากจิตหลากหลาย ใจดี การกระทำ คำพูด ดี ใจชั่วร้าย ขณะนั้น กายจะดีได้อย่างไร วาจาจะดีได้อย่างไร และตลอดชีวิตนี้ มีใครรู้บ้าง ว่า ความชั่วความดีอยู่ที่ไหน ไม่รู้เลย จนกว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะประกาศความจริงทรงแสดงธรรม โดยประการทั้งปวงถึงที่สุด เพราะฉะนั้น การศึกษาธรรม เราจะรีบร้อนฟังแล้วก็หมดกิเลสทันที เป็นไปไม่ได้ เพราะเหตุว่าผู้ที่ตรัสแต่ละคำที่เราได้ฟังเป็นผู้ที่ทรงบำเพ็ญพระบารมี (คุณความดีที่ทำให้ถึงฝั่งของการดับกิเลส) จนได้ตรัสรู้ความจริง เพราะฉะนั้น แต่ละคำ เราเป็นใคร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นใคร เพราะฉะนั้น แต่ละคำไม่ใช่ว่าเข้าใจแล้ว แต่ยังไม่ทั่วถึง ยังไม่รอบรู้ และบุคคลนั้นเอง ก็สามารถจะรู้ได้ ว่า เพียงฟังครั้งแรก ก็เข้าใจเท่าที่เข้าใจได้ ถ้าฟังต่อไปยิ่งขึ้น ความเข้าใจก็ยิ่งชัดเจนขึ้น นี่ก็เป็นคุณสูงสุดซึ่งสามารถที่จะสะสมอยู่ในจิตใจ ในขณะที่ทรัพย์สมบัติภายนอกไม่ได้สะสมในจิตใจเลย แต่ความติดข้องในแต่ละอย่างที่ปรากฏตั้งแต่เกิดจนตาย ไม่ได้หายไปไหน สะสมสืบต่ออยู่ตลอดเวลา และพาไปสู่ชาติต่อไปด้วย เพราะฉะนั้น แต่ละคนที่เกิดมา ไม่ว่าเป็นใคร ก็มีหน้าที่ที่จะต้องกระทำ กับตัวเองมีไหม? ไม่รู้แล้วไม่ทำหน้าที่ที่จะฟังธรรม จนกระทั่งค่อยๆ รู้ขึ้น จะมีประโยชน์อะไร นี่คือแต่ละคนตามธรรมดา ถ้ายิ่งเป็นข้าราชการหรือเป็นผู้ที่มีหน้าที่ต่อประเทศชาติ บางคนก็คิดถึงเฉพาะวันนี้ มีแผนการมีโครงการต่างๆ เพราะว่ารับผิดชอบต่อคนอื่นและบางคนก็อาจจะคิดไกลต่อไปอีกหน่อยหนึ่ง ถึง ๕ ปี ๑๐ ปี จะกระทำอะไร แต่ว่าไม่ว่าจะไกลออกไปอีก ๑๐ ปี ๒๐ ปี ก็ลืมว่าแล้ววันที่จากโลกนี้ มีอะไรตามไปได้ นอกจากดีหรือชั่วซึ่งเกิดจากการกระทำทางกาย ทางวาจา ทุกๆ ขณะ เพราะฉะนั้น ที่สำคัญที่สุดก็คือว่า ขณะนี้ทุกคนมีชีวิต แต่ไม่รู้จักตัวเอง ไม่รู้จักชีวิตตามความเป็นจริง ว่า เกิดต่างกันอย่างไร แล้วก็ชีวิตที่หลากหลายต่างกันเพราะอะไร และก็จะสะสมสืบต่อไปภายภาคหน้าอย่างไร เพราะฉะนั้น บางคนก็คิดสั้นๆ แค่วันนี้ บางคนก็คิดไกลไปอีกหน่อย โครงการ ๓๐ ปี บางคนก็ยืนยาวไปอีก แต่ลืมว่าต้องจากโลกนี้ เพราะฉะนั้น สิ่งที่จะติดตามไป ถ้าไม่ได้ฟังพระธรรม ก็คือว่า มีความไม่รู้ต่อไปอีกแล้วก็มีการยึดถือในสิ่งที่ปรากฏซึ่งจากไปหมด เอาติดตามไปไม่ได้เลยทั้งสิ้น แล้วก็ไปสะสมความไม่รู้และความติดข้อง และเพราะความไม่รู้และความติดข้อง ก็จะนำมาซึ่งอกุศลไม่สิ้นสุด เพราะฉะนั้น จะเห็นความเป็นประโยชน์อย่างยิ่งที่มีโอกาสได้เข้าใจพระธรรม แต่ขอให้เป็นผู้ที่ไม่ประมาทในการฟังพระธรรมเพราะเป็นคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งจะต้องไตร่ตรองศึกษา ครบถ้วนในความถูกต้อง มิฉะนั้น ก็คลาดเคลื่อนถ้าเข้าใจผิดไป ก็เป็นภัยอย่างยิ่ง
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ