นิสัย หรือ สันดาน จัดอยู่ในขันธ์ข้อไหนครับ
โดย nook4656  1 มี.ค. 2563
หัวข้อหมายเลข 31594

อยากทราบว่า นิสัย หรือ สันดาน จัดอยู่ในขันธ์ข้อไหนครับ รบกวนท่านผู้รู้ ขี้แนะด้วยครับ



ความคิดเห็น 1    โดย khampan.a  วันที่ 2 มี.ค. 2563

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ที่แต่ละคนมีความประพฤติเป็นไปต่างๆ กันนั้น ก็เพราะการสะสมมาที่แตกต่างกัน การสะสม หรือ เข้าใจกันว่า มีนิสัย หรือ สันดาน (การสืบต่อ) ที่แตกต่างกัน ก็ไม่พ้นไปจากความเกิดขึ้นเป็นไปของสภาพธรรม ที่เป็นนามธรรม ซึ่งเป็นธาตุรู้ ได้แก่ จิต และเจตสิก นั่นเอง เพราะเหตุว่า การสั่งสมสันดานของตน ก็เป็นกิจของจิตอย่างหนึ่ง ซึ่งขณะที่จิตเป็นชวนะ ขณะนั้นจิตเป็นอกุศล หรือ กุศล เกิดติดต่อกัน ๗ ขณะ ในขณะที่จิตเกิดขึ้น ก็มีเจตสิกเกิดร่วมด้วย การสั่งสม ก็คือ เมื่อจิตประเภทใดเกิดแล้วย่อมเป็นปัจจัยเกื้อหนุนให้จิต (และเจตสิก) ประเภทนั้นๆ เกิดขึ้นอีก เช่น ผู้ที่มากไปด้วยโกรธ เพราะเคยสะสมความโกรธมาแล้ว ก็เป็นเหตุให้ความโกรธเกิดได้บ่อยๆ เป็นต้น ในทางตรงกันข้าม ถ้าสะสมมาในฝ่ายดี เห็นประโยชน์ของความดี ก็เป็นเหตุให้ความดีประการต่างๆ เกิดขึ้นเป็นไป ทั้งหมดทั้งปวง นั้น ก็ไม่พ้นจากความเกิดขึ้นเป็นไปของจิตและเจตสิก
สภาพธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไป ทั้งหมด ไม่พ้นจากความเป็นขันธ์ เพราะเหตุว่า เกิดแล้วก็ดับไป ทรงไว้ซึ่งความว่างเปล่าจากความเป็นตัวตนเป็นสัตว์เป็นบุคคล
สำหรับ จิต และ เจตสิก นั่น เป็น นามขันธ์ ๔ ได้แก่ เวทนาเจตสิก เป็นเวทนาขันธ์ สัญญาเจตสิก เป็นสัญญาขันธ์ เจตสิก ๕๐ ประเภท นอกเหนือจากเวทนา และ สัญญา ก็เป็นสังขารขันธ์ และจิต ก็เป็นวิญญาณขันธ์ ไม่มีสัตว์ ไม่มีบุคคล ไม่มีตัวตน มีแต่ธรรมเท่านั้น ที่เกิดขึ้นทำกิจหน้าที่ ครับ
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...


ความคิดเห็น 2    โดย nook4656  วันที่ 2 มี.ค. 2563

ถ้าจะแก้สันดาน ก็ต้องแก้ที่ จิต สินะครับ ขอบคุณมากๆ ครับ


ความคิดเห็น 4    โดย lokiya  วันที่ 3 มี.ค. 2563

ขออนุโมทนาครับ


ความคิดเห็น 5    โดย chatchai.k  วันที่ 23 ก.ค. 2563

ขออนุโมทนาครับ