* สติ คือสภาพที่ระลึกได้ด้วยดี คือระลึกได้ในทางที่ดีงาม สติจึงเกิดกับจิตที่ดีงามทุกประเภท และสติก็มีหลายระดับทั้งที่เป็นไปในทาน ศีล การฟังพระธรรม การอบรมเจริญสติปัญญาเพื่อระลึกรู้สภาพธรรมตรงตามความเป็นจริง (สติปัฏฐาน)
* สติ ในที่นี้ หมายถึงสติปัฏฐาน คือสติสัมปชัญญะที่ระลึกรู้ตรงลักษณะสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามปกติตามความเป็นจริงในขณะนี้ ไม่ใช่เป็นเพียงสติในขั้นฟัง การไตร่ตรองพระธรรม
* สิ่งที่เป็นอารมณ์ของสติปัฏฐาน ก็คือสภาพธรรมทั้งปวง (สิ่งที่มีจริงแต่ละอย่าง) ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงจำแนกแสดงสติปัฏฐานไว้ 4 ประการ เพื่อความละคลายความยึดถือในสภาพธรรมว่าเป็นเรา เป็นตัวตน ได้แก่
-การระลึกรู้สภาพธรรมที่เคยยึดถือว่าเป็นกายหรือส่วนของกาย เช่น เย็นร้อน อ่อนแข็ง ตึงไหว ที่ปรากฏที่กาย ว่าเป็นเพียงสภาพธรรมแต่ละอย่างที่ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน (กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน)
-การระลึกรู้สภาพของความรู้สึกที่เคยยึดถือว่าเป็นเรา เป็นตัวตน ว่าเป็นเพียงธรรมอย่างหนึ่งที่ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน (เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน)
-การระลึกรู้สภาพของจิต ที่เคยยึดถือว่าเป็นเรา เป็นตัวตน ว่าเป็นเพียงสภาพรู้เท่านั้น เช่น เห็นเป็นเพียงเห็น เป็นสภาพรู้อย่างหนึ่ง ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน (จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน)
-การระลึกรู้สภาพธรรมอื่นๆ ทั้งหมด (ที่ไม่ใช่ กาย เวทนา และจิต) ที่เคยยึดถือว่าเป็นเรา เป็นตัวตน ว่าเป็นเพียงสภาพธรรมแต่ละอย่าง ที่ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน (ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน)
* ดังนั้น สติมีประโยชน์ในธรรมทั้งปวง จึงหมายถึง สติปัฏฐาน คือระลึกรู้ลักษณะสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งเพื่อรู้ความจริง และละคลายความยึดถือสภาพธรรมทั้งหลายว่าเป็นเรา เป็นตัวตน ได้ตามความเป็นจริง
โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม
กราบขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
ขออนุโมทนาครับ
สรุป ความเข้าใจ"สติปัฎฐาน"เกิดขึ้นเดี๋ยวนี้ว่า
"กาย" นี้ไม่ใช่เรา
"ความรู้สึกนึกคิด" นี้ไม่ใช่เรา
"จิตหรือใจ" นี้ไม่ใช่เรา
และรวมไปถึง"ตัวรู้" ที่รับรู้ในสภาพธรรมทั้งหลายก็ไม่ใช่เรา นั่นเองจึงจะทำให้เกิด
การละความความเป็นตัวเราไปเสียได้ ถูกมั้ยคะ
ขออนุโมทนาจริงๆ
เรียน ความเห็นที่ 3 ครับ
ขอเชิญรับฟัง ....
สติปัฏฐานเกิดเพราะมีความเข้าใจเบื้องต้น
สติปัฏฐานไม่ใช่ว่าใครต้องการก็จะเกิด หรือใครไม่รู้ก็จะเกิด แต่สติปัฏฐานเกิดเพราะมีความเข้าใจเบื้องต้นในเรื่องของสิ่งที่มีจริงๆ ที่พระผู้มีพระภาคทรงตรัสรู้และทรงแสดง
ขณะใดที่มีลักษณะของธรรมหนึ่งธรรมใดกำลังปรากฏ โดยสติระลึกตรงลักษณะนั้น เรื่องราวความคิดนึกต่างๆ จะไม่มีอยู่ในที่นั้น คนก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น เพราะว่ามีสภาพที่รู้ แล้วก็มีสภาพที่แข็ง ลักษณะที่แข็งไม่ใช่สภาพที่รู้แข็ง
นี่คือปัญญา ตามที่ได้เรียนมาทั้งหมด ว่าจิตเป็นสภาพรู้หรือธาตุรู้ เป็นนามธรรม ส่วนรูปธรรมไม่สามารถรู้อะไรได้เลย ทุกอย่างต้องตรงและสอดคล้องตั้งแต่เบื้องต้นจนถึงที่สุด
ขอเชิญรับฟังเพิ่มเติม ....
ไม่ใช่สติปัฏฐานแต่เป็นตัวเราที่สังเกต
สติปัฏฐานจะเกิดได้เมื่อ...
ลักษณะของสติปัฏฐาน
ไม่คำนึงถึงสติปัฏฐานแต่เข้าใจสิ่งที่ได้ฟัง
เมื่อสติปัฏฐานเกิดจะเข้าใจอะไร
ลักษณะของสติปัฏฐาน-บัญญัติ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ