ผู้ที่เจริญฌานสมาบัติจนถึงความสงบของจิตขั้นที่ ๔ เพราะเห็นโทษในนามธรรม จึงไม่ปรารถนาในนามธรรม เพิกนามธรรม จนได้บรรลุสัญญาวิราคฌาน แล้วกระบวนการเกิดเป็นอสัญญสัตตาพรหม รูปปฏิสนธิเป็นอสัญญสัตตาพรหมในอสัญญสัตตาภูมิ ได้อย่างไรครับ?
ในบรรดาปฏิสนธิจิต ๑๙ ดวง เป็นจิตทั้งหมด แล้วรูปปฏิสนธิได้อย่างไรครับ?
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ ๑๙๘
สำหรับพวกอสัญญีสัตว์ ชีวิตนวกะนั่นแลตั้งอยู่โดยความเป็นปฏิสนธิ เพราะฉะนั้น อสัญญีสัตว์เหล่านั้น ชื่อว่า มีรูปเป็นปฏิสนธิ ฯ
การเกิดเป็นอสัญญสัตตาพรหมหรืออสัญญีสัตว์ นั้น ไม่ใช่จิตปฏิสนธิ แต่เป็นความเกิดขึ้นเป็นไปของรูป คือ ชีวิตนวกกลาป แม้ว่าจะใช้คำว่า ปฏิสนธิ ก็ตาม ในที่นี้ ไม่ใช่จิตเกิดขึ้น แต่เป็นความมุ่งหมายที่หมายถึงความเกิดขึ้นของรูป เข้าใจในความหมายว่า "เกิด" ครับ
ขอเชิญอ่านคำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เพิ่มเติม ดังนี้
"ผลของกรรมที่ทำให้เกิดในอสัญญสัตตาพรหมภูมิ คือ มีรูปเกิดขึ้น เป็น รูปปฏิสนธิโดยที่ไม่มีจิตเจตสิกเกิดเลย ด้วยกำลังของปัญจมฌานซึ่งคลายความพอใจยินดีในนามธรรม
ในขณะที่เป็นอสัญญสัตตาพรหม ไม่ต้องรับผลของกรรมใดๆ ทั้งสิ้น ผิดกับอรูปพรหมภูมิ เพราะว่าอรูปพรหมภูมิมีปฏิสนธิจิต มีภวังคจิตซึ่งดำรงภพชาติความเป็นอรูปพรหมบุคคล และมีอายุที่ยืนยาวมาก แต่สำหรับอสัญญสัตตาพรหม เป็น รูปปฏิสนธิ เมื่อไม่มีนามคือจิตเจตสิกเกิดเลย จึงไม่มีวิบากคือการรับผลของกรรมใดๆ ทั้งสิ้น ไม่มีจิตประเภทหนึ่งประเภทใดเลยระหว่างที่ยังเป็นอสัญญสัตตาพรหมบุคคล
เพราะฉะนั้น ถ้ามีคำถามว่า ปฏิสนธิไม่มีอารมณ์ มีไหม มี ได้แก่ รูปปฏิสนธิเป็นอสัญญสัตตาพรหม แต่ถ้าถามว่า ปฏิสนธิจิตไม่มีอารมณ์ มีไหม ไม่มี เพราะถ้าเป็นจิต ต้องรู้อารมณ์หนึ่งอารมณ์ใด ไม่ว่าจะเป็นจิตประเภทหนึ่งประเภทใดทั้งสิ้น
ถ้าถามสั้นๆ ว่า ปฏิสนธิไม่มีอารมณ์มีไหม ตอบว่า มี คือ รูปปฏิสนธิของ อสัญญสัตตาพรหมบุคคล แต่ถ้าถามว่า ปฏิสนธิจิตไม่มีอารมณ์มีไหม ต้องตอบว่า ไม่มี เพราะไม่ว่าจิตประเภทใดก็ตาม เกิดขึ้นในภพภูมิใดก็ตาม ต้องรู้อารมณ์ ต้องมีอารมณ์ทั้งนั้น"
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...
ขอบพระคุณมากครับและขออนุโมทนาครับ
ขออนุโมทนาครับ
ขออนุโมทนาครับ