เคยได้ยินว่า หลวงพ่อท่านนึง มองสุนัขตัวหนึ่ง แล้วก็เห็นภาพเป็นผู้ชายนั่งในสุนัขตัวนั้นซึ่งหมายความว่าในชาติก่อนสุนัขตัวนี้เคยเกิดเป็นผู้ชายมาก่อน ในอดีตชาติเราหลายคนก็เคยเกิดเป็นสัตว์มาก่อน แม้แต่พระโพธิสัตว์ ในชาติหนึ่งเกิดเป็นราชสีห์ แล้วได้ ช่วยเหลือสัตว์เป็นจำนวนมากให้รอดพ้นจากความตาย แสดงว่า สัตว์ก็สามารถบำเพ็ญเพียร และทำความดีได้ แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นกับบุญที่สะสมมาแต่ชาติปางก่อน และขึ้นอยู่กับจิตด้วยใช่ไหมค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สัตว์เดรัจฉาน ก็เป็นสิ่งมีชีวิตอีกภูมิหนึ่ง ซึ่งเป็นอบายภูมิ ที่เป็นภูมิที่ตํ่ากว่ามนุษย์ เมื่อเป็นสิงมีชีวิต ก็จะต้องมี จิต เจตสิก และ รูป ในภูมิที่มีขันธ์ 5 เพราะฉะนั้นสัตว์เดรัจฉานก็ต้องมีจิต เจตสิก รูป สัตว์เดรัจฉานก็มีการเห็น ที่เป็นจิตเห็น มีการได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส รู้กระทบสัมผัส ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นการทําหน้าที่ของจิต เจตสิก และสัตว์เดรัจฉานก็มีการคิดนึกโดยที่ไม่ได้เห็น ไม่ได้ยิน ก็คิดนึก ดังเช่นมนุษย์ได้เช่นกัน เพราะก็มีจิตเช่นกันจิตของสัตว์เดรัจฉาน เกิดด้วย อเหตุอกุศลวิบาก ซึ่งมีอกุศลกรรม ที่เคยทําในอดีตเป็นปัจจัยให้เกิด จึงเป็นจิตที่ไม่ประกอบด้วยเหตุที่ดี คือ ไม่ประกอบด้วยอโลภะ อโทสะ อโมหะ เพราะฉะนั้น สัตว์เดรัจฉาน จึงไม่สามารถอบรมปัญญาที่ถึงการบรรลุธรรมได้ แต่สัตว์เดรัจฉานก็มีจิต เจตสิก ครับ สัตว์เดรัจฉานก็มีจิต เจตสิก รูป เช่นเดียวกับมนุษย์ แต่เกิดมาด้วยผลของอกุศลกรรม ไม่มีปัญญาเกิดร่วมด้วย แต่ถามว่ากุศลเกิดได้ไหมกับสัตว์เดรัจฉาน เกิดได้ครับ เช่น จิตคิดจะให้การรักษาศีลก็ได้ หากสัตว์นั้นสะสมความเห็นถูกมาในอดีตเช่นอดีตชาติของพระโพธิสตว์ที่เคยเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน หรือ สัตว์เดรัจฉานเกิดจิตที่เป็นกุศล เมตตา หวังดี ได้ เพราะมีการสะสมมาของกุศล อุปนิสัยที่ดีงาม ในอดีตชาติมาก่อน ทำให้เกิด กุศลจิตมีเมตตา การช่วยเหลือด้วยความหวังดีทาง กาย วาจาได้ แม้เป็นสัตว์เดรัจฉาน ครับ

ดังนั้น สัตว์เดรัจฉาน ก็สามารถเจริญกุศล อบรมความดี และอบรมบารมี คุณความดีต่าง ๆ ได้ ดั่งเช่น พระโพธิสัตว์ทั้งหลาย ที่เจริญคุณความดี เมื่อคราวเป็นสัตว์เดรัจฉาน เช่น เกิดเป็นกระต่ายสละชีวิตเป็นทาน เกิดเป็นนกกล่าวสัจจะบารมี เกิดเป็นสุนัขเกิดเป็นสัตว์ต่างๆ ท่านก็มั่นคงและเจริญกุศล อบรมบารมีได้ ตามการสะสมมาครับ ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

การเกิดเป็นสัตว์ดิรัจฉาน เป็นผลของอกุศลกรรม ซึ่งเป็นการเกิดในอบายภูมิ เมื่อว่าโดยสภาพธรรมแล้ว ก็ไม่พ้นไปจากความเกิดขึ้นเป็นไปของธรรม ที่เป็นรูปธรรม กับ นามธรรม เพราะสัตว์ดิรัจฉานก็มีรูป และมีเห็น มีได้ยิน มีได้กลิ่น มีลิ้มรส มีการกระทบสัมผัสทางกาย มีอกุศลเกิดขึ้นเป็นส่วนใหญ๋ แต่ก็มีกุศลเกิดบ้างซึ่งก็เป็นไปตามการสะสมจริงๆ ซึ่งถ้ามีความเข้าใจถูกเห็นถูกแล้วก็จะมั่นคงในความเป็นจริงว่ามีแต่ธรรม เท่านั้น ไม่มีสัตว์บุคคลตัวตนเลย กุศลจิตเป็นกุศลจิต เป็นสภาพธรรมที่ดีงาม เป็นสภาพธรรมที่มีจริง ไม่ว่าจะเกิดกับใคร ความเป็นจริงของกุศล จะไม่มีการเปลี่ยนแปลงเป็นอย่างอื่น แม้แต่ที่กล่าวว่ามีเมตตาจิต ก็แสดงถึงความเป็นไปของจิตที่ดีงาม ที่หวังดี คอยช่วยเหลือผู้อื่น

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

สัตว์เจริญกุศลได้ เช่น ลิงถวายน้ำผึ้งกับพระพุทธเจ้า ช้างดูแล ปรนนิบัติพระพุทธเจ้า ค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอขอบพระคุณ และขออนุโมทนาทุกท่านค่ะ