วิบากคือขณะที่รับรู้ทางตาหูจมูกลิ้นกาย >>อยากทราบว่าทางใจรับรู้อย่างไร และเท่าที่อ่านก็พบว่ามีวิบากจิตจำนวนสามสิบกว่า อยากทราบว่าวิบากจิตเหล่านั้นเกิดทางทวารใดบ้าง มีรายละเอียดอย่างไร ผมยังสับสนอยู่ ขอความกรุณาด้วยครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

เป็นความละเอียดของพระธรรมที่จะต้องค่อยๆ ศึกษา ค่อยๆ สะสมความเข้าใจ ถูกเห็นถูกไปทีละเล็กทีละน้อย เป็นการเก็บเล็กผสมน้อยไปเรื่อยๆ

ชีวิตประจำวันของแต่ละคนนั้นก็ไม่พ้นไปจากขณะที่เป็นการได้รับผลของกรรมกับ ขณะที่เป็นการสะสมเหตุ ที่เป็นกุศล บ้าง เป็นอกุศล บ้าง ตามการสะสมของแต่ละบุคคล ซึ่งเป็นแต่ละหนึ่ง ไม่เหมือนกันเลย ขณะที่เป็นกุศล เช่น ให้ทานรักษาศีล ฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม อบรมเจริญปัญญา เป็นต้น นี้ คือ การสะสมเหตุที่ดี และ ยังเป็นเหตุให้เกิดผลที่ดีในภายหน้าด้วย แต่เราก็ไม่สามารถจะรู้ได้ว่าผลหรือวิบากจะเกิดขึ้นเมื่อใด ในทางตรงกันข้าม อกุศลจิตเกิดขึ้นเป็นไปมากในชีวิตประจำวัน ทั้้งความติดข้องยินดีพอใจ ทั้งความโกรธ ความขุ่นเคืองใจ เป็นต้น ถ้ายังไม่มีกำลังถึงขั้นประทุษร้ายเบียดเบียนผู้อื่น ก็ยังไม่เป็นเหตุให้เกิดผลในภายหน้า แต่ถ้ามีกำลังล่วงออกมาเป็นทุจริตกรรมประการต่างๆ เมื่อใด ก็ย่อมจะเป็นเหตุให้เกิดผลที่ไม่ดีในภายหน้าได้ อกุศลทั้งหมด เป็นสิ่งที่ไม่ควรประมาทเลยเพราะมีแต่โทษเท่านั้น ที่ควรจะเข้าใจคือ เราไม่สามารถจะรู้ได้ว่า กรรมใดจะให้ผลเมื่อใด เพราะเป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยจริงๆ

สำหรับวิบาก ก็ได้แก่ ขณะทีเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส รู้สิ่งที่กระทำสัมผัสทางกาย ตลอดจนถึงขณะที่หลับสนิท กล่าวว่าเป็นวิบาก ซึ่งก็คือ จิต และเจตสิกธรรมเกิดขึ้นเป็นการรับผลของกรรมที่ได้กระทำแล้ว นั่นเอง วิบากทั้งหมด ต้องมาจากเหตุ คือ กรรมที่กระทำแล้ว ทั้งหมด ครับ
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
อารมณ์ที่เกิดทางใจเป็นวิบากกรรมหรือไม่?

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ได้อ่านคำตอบของอาจารย์คำปั่นและคลิกไปอ่านข้อความเพิ่มเติมตามที่แนะนำแล้วครับ ก็ค่อยๆ สะสมความเข้าใจเพิ่มขึ้น ขอขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

สาธุ สาธุ สาธุ