สำหรับข้อความที่ว่า วิโมกข์มีอามิสมีอยู่ วิโมกข์ไม่มีอามิสมีอยู่ วิโมกข์ไม่มีอามิสกว่าวิโมกข์ไม่อามิส มีข้อความว่า

ดูกร ภิกษุทั้งหลาย ก็วิโมกข์มีอามิส เป็นไฉน

วิโมกข์ที่ปฏิสังยุตด้วยรูป ชื่อว่า วิโมกข์มีอามิส วิโมกข์ที่ไม่ปฏิสังยุตด้วยรูป ชื่อว่า วิโมกข์ไม่มีอามิส

ดูกร ภิกษุทั้งหลาย ก็วิโมกข์ไม่มีอามิสกว่าวิโมกข์ไม่มีอามิส เป็นไฉน

วิโมกข์เกิดขึ้นแก่พระภิกษุขีณาสพ ผู้พิจารณาเห็นจิตที่หลุดพ้นแล้วจากราคะ จากโทสะ จากโมหะ นี้เราเรียกว่า วิโมกข์ไม่มีอามิสกว่าวิโมกข์ไม่มีอามิส

คำว่า “วิโมกข์” การหลุดพ้นนี้ก็เป็นขั้นๆ ถ้าเป็นวิโมกข์ที่ปฏิสังยุตด้วยรูป ชื่อว่า วิโมกข์ไม่มีอามิส เป็นไปในรูปฌาน ถ้าไม่ปฏิสังยุตด้วยรูป ชื่อว่า วิโมกข์ไม่มีอามิส เป็นไปในอรูปฌาน ส่วนวิโมกข์ไม่มีอามิสยิ่งกว่าวิโมกข์ไม่มีอามิส เป็นไฉน

วิโมกข์เกิดขึ้นแต่ภิกษุขีณาสพ ผู้พิจารณาเห็นจิตที่หลุดพ้นแล้วจากราคะ จากโทสะ จากโมหะ นี้เราเรียกว่า วิโมกข์ไม่มีอามิสกว่าวิโมกข์ไม่มีอามิส

ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...

แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 113