อ.วิชัย  ถ้ากล่าวว่า เป็นธรรมะ เป็นอนัตตา ไม่ใช่ว่า มีเราไปเจริญวิปัสสนา หรือมีเราไปรู้แจ้งอะไรได้เลย แต่ว่า ต้องเป็นเรื่องของความเข้าใจ ที่ต้องเป็นปัญญาที่เจริญขึ้นตามลำดับจริงๆ ที่จะเห็นอย่างนั้น

ท่านอาจารย์  ฟังอย่างนี้ ตามลำดับจริงๆ ก็ยังไม่ปรากฏ และถ้าปรากฏ ก็ต้องไม่ใช่อย่างนี้ เพราะขณะนี้ไม่ปรากฏ ลองคิดดู ความลึกซึ้ง

อ.วิชัย  แต่ดูเหมือนกับ ไม่ได้ไปไหนครับท่านอาจารย์ ฟังอย่างนี้ก็เหมือนเข้าใจขึ้น แต่ไม่ปรากฏความ...

ท่านอาจารย์  บนยอดเขา มีมดไหม?

อ.วิชัย  ก็อาจจะมีครับ

ท่านอาจารย์  มาจากไหน?

อ.วิชัย  ก็ต้องขึ้นไป ทีละเล็ก ทีละน้อย

ท่านอาจารย์  ใช่

อ.วิชัย  แต่ว่า ถ้าอยู่ตรงเชิงเขา ก็ไม่รู้ว่ายอดเขาเป็นอย่างไร

ท่านอาจารย์  สิ่งใดที่ยังไม่เกิด ไม่มีทางรู้ได้ ปัญญาระดับไหนยังไม่เกิด ก็ไม่รู้ว่าปัญญาระดับนั้นเป็นอย่างไร แต่ปฏิปัตติ สติสัมปชัญญะ สติปัฏฐาน ถ้ายังไม่เกิด ก็ยังไม่รู้ ว่าไม่ใช่อย่างที่กำลังฟังเข้าใจนี่ ไม่ได้ "ตรงลักษณะ" ไหนเลยสักอัน พูดไป แล้ว "เห็น" ก็เกิดดับไปเรื่อยๆ ตรงไหนล่ะ ที่ "ตรงลักษณะ" สักอย่างหนึ่ง

อ.วิชัย  ไม่มีครับ

ท่านอาจารย์  ไม่มี เพราะฉะนั้น ต้องรู้ว่า ความไม่รู้มากมายมหาศาล เหมือนหลับสนิท ได้ยินเสียงพระธรรมแว่วๆ เป็นเครื่องส่องทางที่จะปลุกให้ตื่น ให้รู้ความจริงว่า ขณะนั้นคืออะไร อย่าลืมนะคะ "หงายของที่คว่ำ" หนักเหลือเกิน หงายยากเหลือเกิน ใช่ไหม? และ ข้างในมีอะไร? ยังต้อง "เปิดของที่ปิด" ที่อยู่ข้างในอีก เปิดไม่เป็น ไม่รู้จะเปิดอย่างไร ต้อง "บอกทางแก่คนหลง" ที่ไม่รู้วิธีเปิดอีก บอกแล้ว ก็ไม่มีที่จะเข้าใจ ต้อง "ส่องประทีปในที่มืด" เดี๋ยวนี้มืดไหม กับปัญญาที่ประจักษ์แจ้งสภาพธรรมะ ไกลกันลิบ!!

คลิปการสนทนาธรรมบางตอนโดยท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ กับวิทยากรมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ในการสนทนาออนไลน์ : บ้านธัมมะ_สนทนาเรื่องปฎิบัติธรรม วันอาทิตย์ที่ 7 ก.พ. 2564

ติดตามชมและฟังฉบับสมบูรณ์ได้ที่ลิงค์นี้ : 

กราบอนุโมทนา ค่ะ

ขออนุโมทนาครับ 

ขออนุโมทนาครับ