ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ขอเริ่มต้นตั้งแต่ จิตขณะแรก ดีไหม ทบไปทวนมา ก็เพื่อให้มีความเข้าใจในความเป็น ธรรมะ การไม่รู้ สภาพธรรมตามความเป็นจริง ไม่ใช่เฉพาะในชาตินี้เท่านั้นนานแสนนานมาแล้ว ก็สะสมความไม่รู้ และ โลภะ โทสะ โมหะและธรรมะ ทั้งฝ่ายดีและฝ่ายไม่ดี มามากมาย

เพราะฉะนั้น เราคงไม่ต้องย้อนไปพูดถึง อดีต อนันตชาติ ซึ่งก็ต้องเหมือนชาตินี้ เพราะว่า ต้องมีจิตขณะแรกที่เกิดขึ้น คงจะไม่ต้องไปคิดว่า แล้วมาจากไหน ถอยไป ให้ถึงแสนกัปป์ เพราะแม้แต่การระลึกชาติ ของพระผู้มีพระภาค ฯ ระลึกเท่าไรก็ไม่หมด เพราะฉะนั้น จึงควรรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้

ด้วยเหตุนี้ ขณะที่เกิดครั้งแรก ต้องเป็นจิต แน่นอนแต่ละคนก็มี จิต ซึ่งเป็น จิต ที่ได้สะสมมาเพียงแต่ว่า แต่ละจิตนั้น ต่างกัน หรือ เหมือนกัน แม้ว่า จิตเป็นนามธรรม เป็นธาตุรู้ แล้วก็ มีการเกิดขึ้น แต่ สิ่งที่สะสมอยู่ในจิต หลากหลาย มากมาย ไม่มีใครสามารถที่จะรู้ได้มีใครรู้บ้างไหมคะ ว่า (จิตขณะแรก) สะสมอะไรมา แค่ไหน แม้แต่ผู้ที่จะถึงความเป็นพระอรหันต์ ก็ยังไม่รู้จนกว่าจะได้ฟังพระธรรมแล้ว จึงรู้ว่าได้สะสมปัญญามา ที่สามารถจะมีความเห็นถูกในสภาพธรรมทั้งหลายตามความเป็นจริง ตามที่ทรงแสดงจึงรู้แจ้งอริยสัจจธรรม ดับกิเลส ถึงความเป็นพระอรหันต์. เพราะฉะนั้น ก็ ไม่มีใครเป็นเจ้าของ (จิตขณะแรก) แต่ให้เข้าใจถึงความจริงว่า เป็นธรรมะ คือ เป็นธาตุ เมื่อกล่าวว่า เป็นธาตุ ก็ไม่มีใครสามารถที่จะไปสร้างไปทำให้เกิดขึ้นได้ อย่างที่ต้องการ เมื่อธาตุชนิดใดเกิดขึ้น ก็เป็นธาตุชนิดนั้น เท่านั้นเอง เพราะฉะนั้น ขณะแรกที่เกิด ก็เป็นธาตุชนิดหนึ่งคือ นามธาตุ หรือ ธาตุรู้ นั่นเอง

พื้นฐานอภิธรรมวันอาทิตย์ ที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๕๑ ณ อาคารมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา.

บรรยายโดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ถอดเทปโดย คุณย่าสงวน สุจริตกุล

ขออนุโมทนา

สาธุ

ขออนุโมทนาครับ