พระธรรมของพระพุทธเจ้าที่แสดงนั้นเกื้อกูลกับพุทธบริษัททั้ง ๔ และการเกิดขึ้น

ของปัญญาก็ไม่ได้จำกัดเฉพาะผู้ที่บวชเท่านั้น เมื่อศึกษาพระธรรมอย่างละเอียด

พระองค์แสดงธรรมตามการสะสมมาของสัตว์โลก เพราะบางบุคคลก็ไมได้สะสมการ

เห็นโทษของการครองเรือน ไมได้บวชก็มีมากมาย แต่ท่านก็ฟังพระธรรม ศึกษาพระ

ธรรมในหนทางที่ถูกต้อง และก็สามารถบรรลุธรรม มีมากมายในเพศคฤหัสถ์ มี

ท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ท่านวิสาขอุบาสก เป็นต้น ส่วนผู้ที่บวชก็มีมากมาย

เช่นกัน เพราะเห็นโทษของการครองเรือน เห็นคุณของการขัดเกลากิเลสเพิ่มขึ้นและ

ท่านก็บวข พร้อมๆ กับศึกษาพระธรรม ฟังพระธรรมและได้บรรลุมากมายเช่นกัน และ

โดยนัยตรงกันข้าม ก็มีผู้ที่บวชในสมัยพุทธกาล แต่ไม่ประพฤติตามพระธรรมวินัย และ

ไม่ศึกษาพระธรรม ทำให้ไม่ได้บรรลุธรรมและตกนรกมากมายเช่นกันครับ นี่จะเห็นได้

ว่าเป็นเรื่องของปัญญาอย่างแท้จริง ทั้งในเรื่องการจะบวชและการจะบรรลุธรรมก็

เป็นเรื่องของปัญญา โดยไม่ได้จำกัดเฉพาะเพศบรรพชิตเลย

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ