ตอนนี้กำลังศึกษาพระอภิธรรม ปริจเฉทที่ ๑ เกี่ยวกับอเหตุกจิต ๑๘ มีคำถามว่า ในวิถีจิต (๑๗ ขณะ) มโนทวาราวัชชนจิตจะอยู่ที่ไหนครับ แทนที่ปัญจทวาราวัชชนจิตหรือเปล่า คือ แทนที่จิตจะรำพึงรับอารมณ์ที่ทวารห้า ก็เป็นรำพึงรับอารมณ์ที่มโนทวาร จึงแทนที่ปัญจทวาราวัชชนจิตในวิถีจิต หรือไม่ได้เกี่ยวข้องกับเรื่องวิถีจิตใดเป็นคนละเรื่องกัน ยังไม่ต้องสนใจ
มโนทวารราวัชชนจิตกระทำ ๒ กิจ คือ เมื่อเกิดทางปัญจทวาร ทำกิจโวฏฐัพพนกิจ เมื่อเกิดทางมโนทวารกระทำกิจอาวัชชนกิจ ทั้งหมดนี้ว่าไปตามปริยัติที่พระพุทธองค์ทรงแสดงไว้ แต่ตัวจริงๆ ของมโนทวาราวัชชนจิต ปัญญาของเราไม่สามารถรู้ได้ว่าเกิดในขณะไหนบ้าง แต่การจำแนกจิตโดยประเภทต่างๆ ย่อมเป็นประโยชน์แก่ผู้ศึกษาตามคือให้รู้ว่า ทั้งหมดคือ ปรมัตถธรรมที่กระทำกิจของปรมัตถ์เท่านั้น ไม่มีอัตตาตัวตนเลย
ขอเชิญคลิกอ่านเพิ่มเติม
มโนทวาราวัชชนจิต (ธรรมสังคณี)
อนุโมทนาค่ะ
ขอบคุณเจ้าหน้าที่มูลนิธิฯ ที่กรุณามาตอบให้ครับ พอจะเข้าใจบ้างไม่เข้าใจบ้างอยู่ครับ พยายามจะศึกษาเพื่อความเข้าใจ
ขอบพระคุณและขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านค่ะ
ขออนุโมทนาครับ
ขออนุโมทนาในกุศลยิ่งค่ะ