ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ข้อความในมโนรถปูรณีอรรถกถา อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ วรรคที่ ๔ นิทานสูตร ข้อ ๔๗๓ แสดงปริยายแห่งพระอภิธรรมจำแนก​กรรม​ไว้ ๑๖ ประการ เป็น​อกุศล​กรรม ๘ และ​กุศล​กรรม ๘ คือ อกุศล​กรรมและ​กุศล​กรรม​ที่​จะ​ให้​ผล​ได้​นั้น​ต้อง​ถึง​พร้อม​ด้วย​สมบัติ และ​วิบัติ คือ

กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
คติ​สมบัติ​ห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑

กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
อุปธิ​สมบัติ​ห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑

กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
กาล​สมบัติ​ห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑

กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
ปโย​ค​สมบัติห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑

แสดงว่า​เมื่อบุคคลใดถึงพร้อมด้วยคติสมบัติ อุปธิสมบัติ กาลสมบัติ หรือปโยคสมบัติ อกุศลกรรมบางอย่างย่อมไม่มีโอกาสให้ผล

ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยคติ​วิบัติ​ย่อมให้ผลมีอยู่ ๑

ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยอุปธิ​วิบัติ​ย่อมให้ผลมีอยู่ ๑

ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยกาล​วิบัติ​ย่อมให้ผลมีอยู่ ๑

ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยปโย​ค​วิบัติ ย่อมให้ผลมีอยู่ ๑

ทางฝ่ายกุศลกรรม ๘ ประการ คือ เมื่อบุคคลใดถึงพร้อมด้วยคติวิบัติ ๑ อุปธิวิบัติ ๑ กาลวิบัติ ๑ ปโยควิบัติ ๑ กุศลกรรมบางอย่างย่อมไม่มีโอกาสให้ผล และกุศลกรรมที่จะให้ผลได้นั้นต้องอาศัยคติสมบัติ ๑ อุปธิสมบัติ ๑ กาลสมบัติ ๑ ปโยคสมบัติ ๑

โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ จัดพิมพ์เผยแพร่ โดย คณะกรรมการ ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร เนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนม์พรรษา ครบ ๗๕ พรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช วันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๕

ขอเชิญอ่านหรือดาวน์โหลดหนังสือ ...

ปรมัตถธรรมสังเขป

ขอเชิญอ่านตอนต่อไป ...

ความจริงแห่งชีวิต

ขออนุโมทนา

ขออุทิศกุศล แด่ คุณพ่อ คุณแม่ และสรรพสัตว์

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ