ได้ฟังบรรยายธรรมจากท่านอาจารย์สุจินต์ รู้สึกประทับใจมาก แต่อยากฟังความคิดเห็นจากสหายธรรมท่านอื่นๆ ครับ เรามีความตายอยู่ทุกขณะ เป็นขณิกมรณะ หมายความว่าไงครับ ขอท่านผู้รู้ทุกท่าน แสดงความคิดเห็น ให้ ผมเข้าใจมากขึ้นด้วยครับ
ชีวิตเป็นอยู่แค่เพียงชั่วขณะจิตเดียวเท่านั้น หมายความว่า โดยปรมัตถ์ ชีวิตของสัตว์ทั้งหลายมิได้ยืนยาวเป็นวัน เป็นเดือน เป็นปี เป็นสิบปี หรือร้อยปี แต่ชีวิตแตกดับทุกๆ ขณะ ขณะอดีตก็แตกดับไปแล้ว ขณะอนาคตก็ยังไม่เกิด แต่เป็นไปอยู่เพียงชั่วขณะของจิตที่กำลังเกิดอยู่เท่านั้น ดังนั้นสัตว์ทั้งหลายจึงตายทุกขณะ เพราะจิตทุกขณะตั้งอยู่ชั่วขณะเล็กน้อยเท่านั้น ขณิกมรณะ คือตายทุกๆ ขณะครับ
ชีวิตน้อยเพราะตั้งอยู่น้อยอย่างไร? ชีวิตเป็นอยู่แล้วในขณะจิตเป็นอดีต ย่อมไม่เป็นอยู่ จักไม่เป็นอยู่. ชีวิตจักเป็นอยู่ในขณะจิตเป็นอนาคตย่อมไม่เป็นอยู่ ไม่เป็นอยู่แล้ว. ชีวิตย่อมเป็นอยู่ในขณะจิตเป็นปัจจุบันไม่เป็นอยู่แล้ว จักไม่เป็นอยู่.
สมจริงดังพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า :-
ชีวิตํ อตฺตภาโว จ สุขทุกฺขา จ เกวลา เอกจิตฺตสมายุตฺตา ลหุโส วตฺตเต ขโณ. ชีวิต อัตตภาพ สุขและทุกข์ทั้งหมด ประกอบด้วยจิตดวงเดียว ขณะของจิตนั้น ย่อมเป็นไปเร็วพลัน
ทุกๆ ขณะของชีวิตที่ดำเนินไปในขณะนี้ก็เป็นเพียง จิต เจตสิก รูป ที่เกิดขึ้นและดับไปสืบต่อกันอย่างรวดเร็วอยู่ตลอดเวลาไม่ขาดสาย ตั้งแต่อดีตอนันตชาติจนถึงขณะนี้ และจะเกิดดับสืบต่อไปอีกในอนาคตตราบใดที่ยังมีเหตุปัจจัยให้จิตเกิดดับสืบต่อไปอีก จึงกล่าวได้ว่าชีวิตเป็นอยู่แค่เพียงชั่วขณะจิตเดียวเท่านั้น ดังที่ท่านอาจารย์ prachern.s กล่าวว่า ดังนั้น สัตว์ทั้งหลายจึงตายทุกขณะ เพราะจิตทุกขณะ ตั้งอยู่ชั่วขณะเท่านั้น ขณิกมรณะ คือตายทุกๆ ขณะ
ขออนุโมทนาค่ะ
ผมเข้าใจว่าจิตเกิดดับ เกิดคือเป็น ดับคือตาย เมื่อชีวิตเป็นอยู่เพียงชั่วขณะจิตก็หมายความว่าเราตายและเป็นอยู่ทุกขณะเหมือนจิตเกิดดับอยู่ทุกขณะ ตายคือ หมดไปไม่น่าจะสงสัยแต่เป็นชีวิตอยู่ทุกวัน นี่สิน่าสงสัย ท่านบอกว่าที่เป็นอยู่ได้นี่เพราะกรรม หมดกรรมของชาตินี้เมื่อไรก็ไม่มีคนนี้ในชาตินี้อีก ครับ
สาธุ
สมมติมรณะ ความตายโดยสมมติกันว่าคนตาย สัตว์ตายขณิกมรณะ ความตายทุกขณะจิต จิตเกิดแล้วก็ดับ แต่จิตดวงใหม่ก็เกิดสืบต่อกันอย่างรวดเร็วที่สุด และไม่มีระหว่างคั่น จึงแสนยากที่จะรู้แต่ละขณะจิต สมุทเฉทมรณะ ความตายครั้งสุดท้าย เมื่อจุติจิตของพระอรหันต์เกิด ก็ปรินิพพาน
ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่านค่ะ
มีชีวิตอยู่เพียงชั่วขณะจิตเดียว คือมีชีวิตอยู่เพียงลมหายใจเข้าออกเท่านั้น พระพุทธเจ้า
ทรงสอนให้ภิกษุเจริญมรณานุสติ พิจารณาความตายทุกลมหายใจเข้าออก
จะได้ไม่ประมาทกับชึวิต และมีความเพียรในการบำเพ็ญธรรมค่ะ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ