มีท่านผู้ใดที่ยังต้องการเจริญความสงบอีกไหม ถ้ายังต้องการผิดหรือถูก แล้วแต่อัธยาศัย เพราะบางท่านมีอัธยาศัยในเรื่องของการเจริญสมาธิ ต้องการสมาธิเท่านั้น ไม่ได้ต้องการเจริญสติปัฏฐานเลย แต่ถ้าเจริญสมาธิไม่ถูก ก็ไม่ได้สิ่งที่ต้องการเหมือนกัน เพราะเหตุว่าสมาธินั้น บางท่านอาจคิดว่า คงจะไม่ต้องศึกษามาก ทำตามที่บอกกล่าวกันก็คงจะได้ แต่ดูผลที่เกิดเพราะการเจริญโดยอาศัยทำตามกันนั้นว่า ตรงตามผลที่ต้องการไปพรหมโลกหรือเปล่า หรือว่าเกิดสิ่งซึ่งไม่เจริญอาจจะดีกว่า เพราะบางคนเจริญแล้วปวดศีรษะมากก็มี หรือมีอะไรๆ อีกหลายอย่าง ซึ่งเกิดขึ้นเพราะการเจริญสมาธิ แต่ว่าไม่ใช่ผล คือ ปัญญาที่ทำให้จิตสงบขึ้นๆ แล้วก็ตั้งมั่น ไม่หวั่นไหว จนกระทั่งสามารถที่จะได้ผล คือ การเกิดในพรหมโลกได้
มีหลายท่านไม่ได้ศึกษาการเจริญสมถภาวนา แล้วเข้าใจว่าอาจบรรลุฌานสมาบัติโดยที่ไม่ใช่ฌานสมาบัติ ผลคือความสงบที่เป็นกุศลก็ไม่มี แต่กลับกลายเป็นปวดศีรษะบ้าง หรือมีความไม่สบายกายเกิดขึ้นบ้าง นั่นเป็นผลของการเจริญสมถภาวนาที่ถูกต้องไม่ได้ เพราะเหตุว่าการเจริญสมถภาวนานั้น ต้องเจริญด้วยปัญญาที่รู้วิธีเจริญสมถะ ทำให้จิตสงบเป็นกุศล ไม่ใช่เป็นอกุศล หรือว่าไม่ใช่ทำให้เกิดโทษแก่ร่างกาย
ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...
แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 68