อดีตนิทานเป็นเรื่องชาดกโดยตรง เรื่องที่เกิดมีมาในอดีต ทรงนำมาเล่าในที่ประชุมสงฆ์
ให้รับทราบ บางเรื่องเป็นเรื่องทางประวัติศาสตร์ของชนชาติต่างๆ ในชมภูทวีป บาง
เรื่องก็เป็นนิทานท้องถิ่น บางเรื่องก็เป็นนิทานเทียบสุภาษิต เช่นคนพูดกับสัตว์ สัตว์พูด
กับสัตว์ หรือเทวดาพูดกับคน แต่ทั้งหมดก็มุ่งสอนให้คนประกอบกรรมดี ก็ในหนังสือพระ
เจ้า 500 ชาติ นั้นเป็นต้น แต่ก็ยังมีมุมมองว่าในยุคก่อนพุทธกาลนั้น มนุษย์ สัตว์ เทวดา
จะมีภาษาเดียวกันไหม? จึงได้สื่อสารกันรู้เรื่อง เพราะผมเองยังเชื่อว่าพระพุทธองค์ตรัส
ความจริง ที่ทรงมาเล่าในที่ประชุมสงฆ์ เพราะจำนวนกาลนานมาแม้แต่มนุษย์ก็ยังแยก
ออกเป็นได้หลายภาษา ดังเช่นในปัจจุบันกาล
ต้องขออภัยถ้าเป็นเรื่องเกินเลย แต่ก็มีเรื่องเล่าอยู่ในพระไตรปิฎก และพระเจ้า 500
ชาติ
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
เรียนอย่างนี้ครับ ในเรื่องของภาษาการพูด ในสมัยนี้ สมัยก่อนพุทธกาล ก็ไม่ใช่ว่า
สัตว์ทั้งหมดจะพูดกับมนุษย์ได้ และไม่ใช่ทั้งหมดที่มนุษย์จะพูดกับสัตว์ได้ เพียงแต่
สัตว์บางตัว ที่พูดภาษามนุษย์ได้ ซึงในชาดก ก็ได้กล่าวถึงเรื่องนี้ครับ ส่วนมนุษย์บาง
จำพวก็รู้ภาษาของสัตว์ได้ บางคนเท่านั้น เพราะฉะนั้นต่างก็มีภาษาของตน แต่โดย
ทั่วไปแล้วจะมีภาษาเป็นสื่อกลาง ที่เมื่อบุคคลแม้ไม่ไ่ด้เรียนภาษาอะไรเลย คำพูด
ภาษาแรกที่จะรู้และพูดได้ คือ ภาษามคธ ภาษาบาลี ที่แสดงไว้ในพระไตรปิฎกนั่นเอง
ครับ ดังเช่น ตัวอย่างที่ว่าเมื่อนำเด็กทารกไปไว้ในป่า ไม่มีใครสอนภาษาอะไรเลย ไม่มี
ใครสอนพูดเลย เมื่อเป็นดังนั้น เด็กเมื่่อจะพูดก็จะพูดภาษาบาลี ภาษามคธก่อนครับ
ซึ่งภาษามาคธี นี้ ทั่วไปกับสัตว์นรก สัตว์เดรัจฉาน เปรต มนุษย์ และเทวดาทั้งหลาย
ด้วยครับ ดังนั้นภาษามาคธีจึงเป็นภาษาสื่อกลางทั่วไปกับเหล่าสัตว์ครับ ดังข้อความใน
พระไตรปิฎก
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค เล่ม ๗ ภาค ๑- หน้าที่ 19
จริงอยู่ มารดาและบิดา เอากุมารน้อยในคราวยังเป็นทารกอยู่ให้นอนบนเตียง
หรือ แล้วพูดภาษานั้นๆ ทำกิจนั้นๆ อยู่. ทารกกำหนดภาษานั้นๆ ของมารดาและ
บิดาเหล่านั้นว่า คำนี้ท่านผู้นี้พูด, คำนี้ท่านผู้นี้พูด ครั้นวันผ่านมาเวลาผ่าน
ไป ก็ย่อมรู้ภาษาทั้งหมดได้.มารดาเป็นชาวทมิฬ, บิดาเป็นชาวอันธกะ ทารกของ
มารดาบิดาเหล่านั้น ถ้าได้ยินคำพูดของมารดาก่อน,ก็จักพูดภาษาทมิฬ ถ้าได้ยิน
คำพูดของบิดาก่อนก็จักพูดภาษาอันธกะ. แต่ถ้าไม่ได้ยินคำพูดของมารดาและบิดาทั้ง
๒ นั้น ก็จักพูดภาษามาคธี
แม้ทารกใดเกิดในป่าใหญ่ไม่มีบ้าน คนอื่นที่ชื่อว่าจะพูดด้วยก็ไม่มีในที่นั้น,ทารก
นั้นเมื่อจะเริ่มพูดตามธรรมดาของตน ก็จักพูดภาษามาคธีนั้นแล. ภาษามาคธีมีมาก
ในที่ทั้งปวง คือ ในนรก,ในกำเนิดดิรัจฉาน,ในเปตติวิสัย, ในมนุษยโลก ในเทวโลก.
บรรดาภาษาของสัตว์ในภูมินั้นๆ ภาษาที่เหลือ เช่น โอฏฏภาษา, กิราตภาษา,อันธ
กภาษา, โยนกภาษาและทมิฬภาษาเป็นต้น ย่อมดิ้นได้, มาคธีภาษานี้เพียงภาษา
เดียวเท่านั้น นับว่าเป็นพรหมโวหารและอริยโวหารตามเป็นจริง ย่อมไม่ดิ้น.
อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น ประโยชน์สูงสุดของการอ่านชาดก ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในครั้งอดีต ซึ่งเป็นความประพฤติเป็นไปของพระโพธิสัตว์ ก่อนที่พระองค์จะได้ตรัสรู้เป็นรพระสัมมาสัมพุทธเจ้า นั้น คือ ได้สาระสำคัญจากการอ่าน เพราะการอ่านพระไตรปิฎก ไม่ว่าจะเป็นส่วนใด ประโยชน์อยู่ที่เข้าใจธรรม ได้สาระสำคัญจากส่วนที่กำลังอ่าน ตามกำลังปัญญาของแต่ละบุคคล และประการที่สำคัญ ความประพฤติของพระโพธิสัตว์เมื่อครั้งที่ทรงบำเพ็ญพระบารมีนั้น เป็นความดีที่ควรอย่างยิ่งที่พุทธศาสนิกชน จะได้ศึกษาพิจารณา เพื่อที่จะได้น้อมประพฤติตาม เพื่อขัดเกลากิเลสของตนเอง จนกว่าจะได้รู้แจ้งอริยสัจจธรรม และจะต้องเป็นผู้จริงใจในการประพฤติตามในความประพฤติที่ดีงามนั้นด้วย จึงจะเป็นผู้ที่ได้รับประโยชน์จากพระธรรมอย่างแท้จริง ครับ ...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขอขอบคุณท่านอาจารย์ทั้งสองท่านครับ คำถามที่ผมถามนั้นผมเคยตั้งคำถามไว้ตั้งแต่
เด็กๆ ว่าคนกับสัตว์พูดกันรู้เรื่องได้ยังไง เพราะอ่านนิทานอีสป จนกระทั้งได้อ่านพระเจ้า
500 ชาติ จนทุกวันนี้ก็ไม่รู้จะถามใคร จนได้รับคำตอบจากอาจารย์ทั้งสองท่านที่ช่วยหา
ลานให้เจ้าวิจิกิจฉามีที่จอด.........................................
ขอบคุณครับ
ภาษามาคธี
ฟังดูเหมือนภาษายุคหินเลยครับ
เชื่อได้ยากจริงๆ ครับ ตามนัยอรรถกถา เพราะไม่เคยได้ยินเรื่องทำนองนี้ หรือเนื้อหาสนับสนุนเลย
มีสูตรใดหรือไม่ครับ ที่ห้ามภิกษุบอกธรรมโดยอักษร
และสูตรใดครับที่ห้ามยกพุทธพจน์เป็นสันสกฤต