ตามความเข้าใจ ปัญญาเจตสิกไม่เกิดร่วมกับอกุศลจิต ผมจึงอยากทราบว่าความฉลาดในการเข้าสังคม การประกอบอาชีพการงาน หรือการศึกษาความรู้ทางโลก เป็นลักษณะของสภาพธรรมใดได้บ้างครับ

ความฉลาดในทางโลก ในพระไตรปิฎกไม่ได้แสดงองค์ธรรมไว้ว่าเป็นเจตสิกประเภทใดแต่พออนุมานตามหลักได้ว่า ไม่ใช่ปัญญาเจตสิก เพราะจิตเป็นอกุศล และมีเจตสิกที่ทำกิจคล้ายๆ กับปัญญา เช่น มนสิการะ วิตักกะ วิจาระ เป็นต้น

ก็น่าจะเป็นสัญญาเจตสิกนะคะ เช่น จำได้ว่าเคยทำแบบนี้แล้วดี เลยทำอีกซ้ำๆ จนชำนาญ หรือความรู้นั้นสนองโลภะดีมากจึงจำไว้แม่น เกิดปัญญาทางโลกไม่ใช่ทางธรรม เพราะไม่ใช่กุศลจิต

สำหรับตัวดิฉันคิดว่าปัญญาทางโลกจะต่างจากปัญญาทางธรรม คือ ปัญญาทางโลกทำให้คนเรามีตัวตนใหญ่โต สร้างภพ สร้างชาติ พยายามแสวงหาลาภ ยศ สรรเสริญซึ่งก็เป็นโลภะทั้งนั้น ส่วนปัญญาทางธรรม เพื่อลดอัตตาตัวตน สละออกเพื่อความหลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด สำหรับปุถุชนอย่างเราก็คงเป็นปัญญาทางโลกมากกว่าทางธรรม

ขออนุโมทนาในกุศลค่ะ

ขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ