死亡心之前

จิตก่อนตาย

問: 請問在上一世的死亡心之後和這一世的結生心中間是否有中陰身?

ผู้ถาม: ขอเรียนถามว่า ช่วงระหว่างหลังจากจุติจิตของชาติที่แล้วและปฏิสนธิจิตของชาตินี้ ระหว่างนั้นมีดวงวิญญาณล่องลอยก่อนที่จะไปเกิดหรือไม่?

Sarah: 在死亡心之後一定是緊接著結生心，心的運作接續生滅是不會被改變的。

ซาร่า: หลังจากจุติจิตดับปฏิสนธิจิตต้องเกิดทันทีไม่มีระหว่างคั่น ความเป็นไปของจิตที่เกิดดับสืบต่อไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้

Jon: 上一世的死亡心以及生命中第一個結生心都是業的結果，但它們是來自於不同的業。 上一世的死亡心是某個業帶來的結果，接下來下一世的結生心的生起是不同的業帶來不同業的結果。所以在死亡心和結生心之間是不會有任何間隙的。

จอน: จุติจิตของชาติที่แล้วและปฏิสนธิจิตเป็นผลของกรรมแต่ผลของกรรมมาจากกรรมที่แตกต่างกัน จุติจิตของชาติที่แล้วเป็นผลของกรรมใดกรรมหนึ่งที่ให้ผล จากนั้นปฏิสนธิจิตในชาติต่อไปก็เป็นผลของกรรมใดกรรมหนึ่งที่ให้ผล เพราะฉะนั้นระหว่างจุติจิตและปฏิสนธิจิตไม่มีช่องว่างใดๆ ทั้งสิ้น

問: 但有些人的確曾經有過靈魂出體的經驗，那這是什麼?

ผู้ถาม: แต่ว่าบางคนเขาประสบกับเหตุการณ์เช่นนี้จริงๆ ที่วิญญาณออกจากร่าง แล้วสภาพอย่างนั้นคืออะไร?

Sarah: 現在有個人在看嗎?如果你認為是有個人在看，那你就會認為是有個靈魂在看，但事實上就只會是不同的心，心所，色法在生滅。如果真的可以瞭解真相，就可以瞭解任何一刻都是如此。在經典裡有人問過中陰身是在三十一界裡的哪一界?如果都不在這三十一界中的任何一界，那就只是想像出來的。

ซาร่า: ขณะนี้มี ”คน” ที่กำลังเห็นไหม? หากคุณคิดว่ามีคนที่กำลังเห็น คุณก็ย่อมคิดว่ามีดวงวิญญาณที่กำลังเห็นอยู่ แต่ตามความเป็นจริงแล้วคือ จิต เจตสิก และรูปที่กำลังเกิดดับ ถ้าสามารถเข้าใจความจริงของสิ่งที่มีจริง ก็จะสามารถเข้าใจว่าทุกขณะก็เป็นความจริงแบบนี้ ในพระไตรปิฎกมีกล่าวไว้ไหมว่าวิญญาณออกจากร่างแล้วไปสู่ภูมิไหนใน 31 ภูมิ? ถ้าหากไม่มีกล่าวไว้ นั่นหมายความว่าคิดเอง

Jon: 我們都曾經聽過一些瀕死的特殊經驗或是已經過世後來又活過來的經驗。這些所描述的經驗我們現在都不會有機會可以驗證。根據自己的認知就認為一定是這樣，這有可能是錯誤的。沒有人現在真的能夠去經驗到死亡心生起的那一刻，所以這樣的討論會容易使我們分心去瞭解佛陀的教導。

จอน: เราคงเคยได้ยินการกล่าวถึงประสบการณ์ที่ใกล้จะตาย หรือตายแล้วฟื้นขึ้นมาอีก ซึ่งประสบการณ์ดังกล่าว เราก็ยังไม่มีโอกาสประสบด้วยตนเอง แต่เชื่อตามที่ได้ยินมา แล้วคิดว่าต้องเป็นแบบนี้ นี่อาจจะเป็นสิ่งที่ผิดก็เป็นได้ ขณะนี้ก็ยังไม่มีใครอยู่ในสภาวะที่จุติจิตเกิด ดังนั้นการสนทนาแบบนี้มีแต่จะยิ่งห่างไกลออกไปจากความเข้าใจในคำสอนของพระพุทธองค์

Sarah: 這一世生命的結束是概念死，也就是通俗裡我們所指的死亡。但事實上現在這一刻不管是什麼法，它生起就滅了，這是剎那死，這才是我們真正應該需要去瞭解的死亡。現在法生起就滅了，所謂的死亡那一刻也是如此，就是死亡心生起就滅了。也許下一刻死亡心就會生起，沒有人知道。

ซาร่า: การสิ้นสุดของชาตินี้คือสมมติมรณะ ก็เป็นที่เข้าใจของชาวโลกว่าคือ ตายนั่นเอง จริงๆ แล้วในขณะนี้ไม่ว่าจะเป็นธรรมอะไรก็ตาม ธรรมที่เกิดขึ้นแล้วดับไป คือ ขณิกมรณะ และนี่คือการตายทุกขณะเป็นสิ่งที่สมควรที่จะเข้าใจอย่างยิ่ง ธรรมเกิดแล้วดับแล้วในขณะนี้ การตายก็เหมือนกับขณะนี้ คือจุติจิตเกิดขึ้นแล้วดับ จุติจิตอาจเกิดในขณะต่อไปก็เป็นได้ ใครจะรู้

Sarah: 有個朋友和我差不多年紀，過去幾年裡患了老年痴呆症，今早剛過世。我跟她先生分享了經典裡的話，”慎莫念過去，亦勿願未來;過去事已滅，未來復未至。現在所有法，彼亦當為思。”這提醒了我們，生命是多麼的短暫，瞭解這一刻的真相，累積智慧有多重要。 當我們感到悲傷時，其實是為了自己想要跟對方在一起的愉悅感受失去了。但死掉的人其實已經再出生在某處了，他已經完全不記得我們以及上一世的事了。 死亡是很好的提醒，讓我們更瞭解這一刻生命的意義。

ซาร่า: มีเพื่อนคนหนึ่งที่รุ่นราวคราวเดียวกันกับดิฉัน เขาเป็นโรคหลงลืมในผู้สูงอายุ เมื่อเช้านี้ได้จากไปแล้ว ดิฉันได้กล่าวคำในพระพุทธพจน์กับสามีของเพื่อนว่า "บุคคลไม่ควรคำนึงถึงสิ่งที่ล่วงแล้ว ไม่ควรมุ่งหวังสิ่งที่ยังไม่มาถึง สิ่งใดล่วงไปแล้ว สิ่งนั้นก็เป็นอันละไปแล้ว และ สิ่งที่ยังไม่มาถึงก็เป็นอันยังไม่ถึง ก็บุคคลใดเห็นแจ้งธรรมปัจจุบันไม่ง่อนแง่น ไม่คลอนแคลนในธรรมนั้นๆ ได้ บุคคลนั้น พึงเจริญธรรมนั้นเนืองๆ ให้ปรุโปร่งเถิด" นี่เป็นการย้ำเตือนพวกเราอย่างยิ่งว่าชีวิตแสนสั้น สิ่งที่สำคัญที่สุดคือสะสมความเข้าใจในสภาพธรรมที่กำลังมีขณะนี้ ในขณะที่เราเสียใจ ความจริงคือเราไม่อยากสูญเสียความสุขที่อยู่ร่วมกับบุคคลนั้นต่างหาก ส่วนบุคคลที่จากไปก็ไปเกิดในที่อื่นแล้ว ซึ่งเขาก็จำเราไม่ได้รวมถึงทุกสิ่งทุกอย่างของชาตินี้ด้วย ความตายเป็นการเตือนที่ดีมาก ช่วยให้ยิ่งเข้าใจความจริงของชีวิตในขณะนี้

問: 死亡心之前速行心會決定投生在善趣或惡趣，那瞋恨，慈愛都不能控制，這感覺有點像是賭博。 患了痴呆症的人什麼都不記得了，那他死亡前的速行心會想到什麼呢?不是一片空白嗎?

ผู้ถาม: ชวนะก่อนจุติจิตเป็นตัวตัดสินว่าจะไปปฏิสนธิในทุคติภูมิหรือสุคติภูมิ ถ้าเช่นนั้น โทสะ เมตตาก็บังคับไม่ได้ ความรู้สึกเช่นนี้เหมือนเป็นการพนันเลย คนเป็นโรคอัลไซเมอร์จำอะไรก็ไม่ได้ ถ้าเช่นนั้นชวนะก่อนจุติจิตจะคิดถึงอะไร? ทั้งหมดก็ว่างเปล่าหมดเลยใช่ไหม?

Sarah: 現在似乎我們會忘東忘西，有時候也會腦袋一片空白，但其實不會是空白的，因為每一刻的心都一定會去經驗一個對象。記憶心所和注意心所每一刻都有，只是被經驗的對象不是我們所希望的。死亡心之前會經驗什麼對象也會依過去累劫累世所累積的善或不善而有所不同。

ซาร่า: ในบางครั้งเราก็ลืมโน่นลืมนี่ และในบางคราก็เหมือนสมองว่างเปล่า แต่แท้จริงแล้วไม่ว่างเปล่าเลย เพราะเหตุว่าจิตทุกขณะที่เกิดขึ้นย่อมรู้ในสิ่งใดสิ่งหนึ่ง สัญญาเจตสิกและเอกัคคตาเจตสิกเกิดกับจิตทุกขณะ เป็นเพียงจิตที่รู้ ไม่ใช่เป็นเราหวัง
ก่อนจุติจิตเกิดจะมีสิ่งใดเป็นอารมณ์ อยู่ที่กรรมในอดีตอนันตชาติที่สะสมทั้งกุศลและอกุศล กรรมใดกรรมหนึ่งให้ผล

問: 如果有個人本來很高興，突然公司來個電話就起了煩躁瞋恨之心，然後忽然發生車禍死亡。 那不管他之前作了多少的善業，就只是因為當時速行心是煩躁不安瞋恨，那他就一定是投生惡趣嗎?

ผู้ถาม: สมมติ เดิมทีมีคนนั้นกำลังดีใจมาก ทันใดนั้นบริษัทโทรศัพท์มาหา ก็เกิดความเครียด มีโทสะ จากนั้นก็เกิดอุบัติเหตุทางรถยนต์ แล้วสิ้นชีวิต ถ้าอย่างนั้นไม่ว่าก่อนหน้านั้นเขาจะเคยกระทำกุศลกรรมมามากสักเท่าไหร่ เพียงเพราะว่าชวนจิตก่อนตายขณะนั้นเป็นความเครียด เป็นโทสะก็ต้องไปเกิดที่อบายภูมิใช่ไหม?

Sarah: 只有佛陀可以瞭解所有業力業報的細節，什麼業力會在什麼時候帶來什麼樣果報。佛陀也告訴我們去思考這個是沒有幫助的。

ซาร่า: มีเพียงพระพุทธองค์เท่านั้นที่จะรู้ได้โดยละเอียดในเรื่องกรรมและผลของกรรม กรรมใดจะให้ผลใด ขณะใด เวลาใด พระพุทธองค์ทรงกล่าวไว้ว่าการคิดเรื่องกรรมและผลของกรรมไม่เป็นประโยชน์

佛陀的堂弟提婆達多三番兩次想要傷害佛陀，有一次在山頂將大石頭推下，想砸死佛陀。後來傷到佛陀的腳趾出血。既使他在那一世死亡前已經懺悔了，但因為那個惡業太重，所以無法改變因為他的惡行而墮入阿鼻地獄受苦。但除了佛陀之外，我們不會知道是哪一個業會在死亡心生起之前成熟而帶來果報。

พระพุทธองค์ทรงกล่าวถึงพระเทวทัตคิดจะทำร้ายพระองค์ครั้งแล้วครั้งเล่า ครั้งหนึ่งพระเทวทัตกลิ้งหินก้อนใหญ่ลงจากเขาคิชฌกูฏ หมายจะให้ทับพระพุทธเจ้า แต่สะเก็ดหินกระทบพระบาทจนพระโลหิตห้อ แม้ในชาตินั้นก่อนตายพระเทวทัตท่านเกิดสำนึกได้ แต่กรรมที่ได้กระทำไว้ที่ทำพระโลหิตให้ห้อ คือกรรมที่หนักมาก (อนัตริยกรรม) เพราะฉะนั้นแม้ก่อนตายจะสำนึกได้ก็ไม่อาจเปลี่ยนแปลงคติที่ไปได้ ต้องไปรับกรรมในมหาอเวจจีนรก ดังนั้นนอกจากพระพุทธเจ้า เรานั้นไม่อาจจะรู้ได้เลยว่ากรรมใดจะมาให้ผลก่อนจุติจิตเกิด

經典中也有記載有個皇后她一輩子都在行善，後來在死亡之前她剛好想到她曾經造過的不善業，後來她就出生在地獄裡，但只是很短很短的時間，她就又投生到梵天界。所以當國王問佛陀皇后再出生在哪裡時，佛陀並沒有告訴他，直到她再出生在喜足天。這都是因為她過去累積的善業，因此我們對善要有信心，雖然我們不知道會是什麼業決定投生在哪一界，但善的累積一定是會延續下去的。

ในพระไตรปิฎกมีกล่าวถึงพระนางมัลลิกาเทวีเป็นผู้เจริญกุศลกรรมมาก แต่ก่อนตายคิดถึงกรรมไม่ดีที่เคยกระทำไว้ก็ไปบังเกิดในนรก แต่เป็นระยะเวลาที่สั้นมากๆ หมดกรรมจากนรก ก็ไปบังเกิดบนสวรรค์ชั้นดุสิต ดังนั้นเมื่อพระเจ้าปเสนทิโกศลทูลถามพระพุทธเจ้าว่าขณะนี้พระนางมัลลิกาไปบังเกิดที่ไหน พระพุทธองค์ก็มิได้ทรงตอบ จนกระทั่งพระนางมัลลิกาไปบังเกิดบนสวรรค์ชั้นดุสิตจึงทรงกล่าวว่า นี่คือผลของกุศลกรรมที่เคยกระทำไว้ให้ผล

เพราะฉะนั้นเราควรยึดมั่นในคุณความดี แม้ว่าเราไม่อาจรู้ได้ว่าผลกรรมอันใดจะให้ผล ไปเกิดในภพภูมิใด แต่กุศลที่เคยกระทำก็ย่อมสะสมต่อไป

敬感恩阿姜舒淨 (Ajhan Sujin Boriharnwanaket) 的恩惠
น้อมเคารพในคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

謹以此施法之功德與我們在輪迴裡每一世的父母 師長 同修 親友 仙人 各位讀者及其他一切眾生分享
กุศลในการนี้ ข้าพเจ้าขออุทิศแด่บิดามารดาในทุกภพทุกชาติ ครูบาอาจารย์ ญาติมิตรสหาย เทวดา และผู้อ่าน รวมถึงสัตว์ทั้งหลาย

By line group Just Dhamma

หมายเหตุ
ที่มา : การสนทนาธรรมออนไลน์ระหว่างท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ กับ ชาวจีน

สรุปใจความภาษาจีน โดย 陳品彤 เฉินผิ่นถง (คุณแพท)
แปลภาษาไทย โดย คุณปาล สว่างพัฒนกุล (黃如蓮)

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... บทความแปลภาษาจีน

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

กราบอนุโมทนาครับ