ธรรมสำหรับละถีนมิทธะ อีกอย่างหนึ่ง ธรรม ๖ ประการ ย่อมเป็นไปเพื่อละถีนมิทธะ คือ๑. การกำหนดนิมิตในโภชนะส่วนเกิน ๒. การผลัดเปลี่ยนอิริยาบถ ๓. การใส่ใจถึงอาโลกสัญญา (คือความสำคัญว่าสว่างๆ ) ๔. การอยู่กลางแจ้ง๕. ความมีกัลยาณมิตร ๖. การเจรจาแต่เรื่องที่เป็นที่สบาย

ก็อปมาจากกระทู้

ธรรมสำหรับละถีนมิทธะ

ขอเรียนท่านวิทยากรช่วยขยายความทีครับ ข้อความลึกมาก การกำหนดนิมิตในโภชนะส่วนเกิน การใส่ใจถึงอาโลกสัญญา (คือความสำคัญว่าสว่างๆ ) การเจรจาแต่เรื่องที่เป็นที่สบาย ไม่เข้าใจครับ

ขอบพระคุณมากครับ

ในอรรถกถาท่านอธิบาดังนี้เพราะว่า เมื่อภิกษุบริโภคโภชนะ เหมือนพราหมณ์ที่ชื่ออาหารหัตถกะที่ชื่อตัตรวัฏฏกะ ที่ชื่ออลังสาฏกะ ที่ชื่อกากมาสกะ และที่ชื่อภุตตวมิตกะ นั่งในที่พักกลางคืน และ ที่พักกลางวัน กระทำสมณธรรมอยู่ ถีนมิทธะย่อมมาท่วมทับได้เหมือนช้างใหญ่ แต่ถีนมิทธะนั้นจะไม่มีแก่ภิกษุที่เว้นโอกาสบริโภค๔- ๕ คำแล้ว ดื่มน้ำดื่มยังอัตตภาพให้เป็นไปเป็นปกติ เพราะเหตุนั้นเมื่อภิกษุกำหนดนิมิต ในโภชนะส่วนเกินอย่างนี้ ย่อมละถีนมิทธะได้ เมื่อภิกษุเข้าสู่ถีนมิทธะในอิริยาบถใด เปลี่ยนอิริยาบถเป็นอย่างอื่น จากอิริยาบถนั้นเสียก็ละถีนมิทธะได้. เมื่อภิกษุใส่ใจแสงจันทร์ แสงประทีป แสงคบเพลิง ในเวลากลางคืน แสงอาทิตย์เวลากลางวันก็ดี อยู่ในที่กลางแจ้งก็ดี เสพกัลยาณมิตร ผู้ละถีนมิทธะได้เช่นท่านพระมหากัสสปเถระก็ดีก็ ละถีนมิทธะได้. แม้ด้วยการเจรจาแต่เรื่องที่เป็นที่สบาย ที่อาศัยธุดงค์ในอิริยาบถทั้งหลาย มียืน นั่งเป็นต้นก็ละถีนมิทธะได้. ขอสรุปคำอธิบายจากอรรถกถา คือ ในเรื่องของการกินอาหารนั้น ต้องกินแต่พอประมาณ คือไม่ทานมากจนอิ่มแน่นท้อง เรื่องอาโลกสัญญาก็ชัดเจนแล้วการเจรจาแต่เรื่องของธรรมะ ที่ทำให้เกิดศรัทธา ให้เกิดวิริยะ ให้เกิดสติ สติ สมาธิ ปัญญา ชื่อว่า เจรจาแต่เรื่องเป็นที่สบาย...

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ถีนมิทธะเกิดขึ้นเพระเหตุและปัจจัย ประโยชน์ที่สำคัญคือละด้วยความรู้ ทุกๆ ขณะที่มี ธรรมะกำลังปรากฏควรที่จะรู้และต้องมีกุศลขั้นอื่นๆ อบรมให้เจริญยิ่งขึ้น เพราะขณะที่ กุศลเกิดขณะนั้นอกุศลก็ไม่เกิด ละชั่วขณะ แต่ยังไม่เป็นสมุจเฉท เพราะมีเหตุปัจจัยก็ เกิดอีก ท่านพระสารีบุตรกล่าวกับภิกษุว่า ก่อนจะอิ่มให้เว้นคำข้าว 4 ถึง 5 คำ แล้วก็ดื่ม น้ำตามก็จะอิ่มพอดี

ขออนุโมทนาครับ

สาธุ