อุมมาปุปผิยเถราปทานที่ ๕ (๑๔๕) ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกผักตบ
โดย บ้านธัมมะ  27 พ.ย. 2564
หัวข้อหมายเลข 41138

[เล่มที่ 71] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๒ - หน้า 489

เถราปทาน

ฉัตตวรรคที่ ๑๕

อุมมาปุปผิยเถราปทานที่ ๕ (๑๔๕)

ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกผักตบ


อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 71]



ความคิดเห็น 1    โดย บ้านธัมมะ  วันที่ 17 มี.ค. 2565

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๒ - หน้า 489

อุมมาปุปผิยเถราปทานที่ ๕ (๑๔๕)

ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกผักตบ

[๑๔๗] เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ ผู้ทรงเกื้อ กูลแก่โลก สมควรรับเครื่องบูชา นิพพานแล้ว.

ได้มีการฉลองพระสถูปอย่างมโหฬาร เมื่อการฉลอง พระสถูปแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ ผู้แสวง หาคุณอันยิ่งใหญ่เป็นไปอยู่ เราเอาดอกผักตบไปบูชาที่พระสถูป.

ในกัปที่ ๙๔ แต่กัปนี้ เราบูชาพระสถูปด้วยดอกไม้ใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการบูชา พระสถูปด้วยดอกไม้.

ในกัปที่ ๙ แต่กัปนี้ ได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ๘๕ ครั้ง ทรงพระนามเหมือนกันว่าโสมเทวะ มีพละมาก.

คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และ อภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า เราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.

ทราบว่า ท่านพระอุมมาปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วย ประการฉะนี้แล.

จบอุมมาปุปผิยเถราปทาน


ความคิดเห็น 2    โดย บ้านธัมมะ  วันที่ 17 มี.ค. 2565

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๒ - หน้า 490

๑๔๕. อรรถกถาอุมาปุปผิยเถราปทาน (๑)

อปทานของท่านพระอุมาปุปผิยเถระ มีคำเริ่มต้นว่า นิพฺพุเต โลกมหิเต ดังนี้.

พระเถระแม้นี้ ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระองค์ ก่อนๆ ทุกๆ ภพนั้นจะสั่งสมแต่บุญอันเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพาน เป็นประจำเสมอ ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงนามว่า สิทธัตถะ ท่านได้เกิดในเรือนอันมีสกุล เจริญวัยแล้ว ดำรงอยู่ในเพศฆราวาส เมื่อเขากำลังทำการฉลองเจดีย์ของพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้นิพพานแล้วอยู่ ตน เก็บเอาดอกผักตบสีแก้วมรกตมาบูชาแล้ว. ด้วยบุญอันนั้น เขาจึงได้ท่อง เที่ยวไปในเฉพาะสุคติทั้งหลายเท่านั้น ได้เสวยทิพยสมบัติและมนุษยสมบัติ แล้ว ในทุกภพที่เกิดแล้วได้มีผิวพรรณสีเขียว สมบูรณ์ด้วยชาติ เพียบ พร้อมด้วยสมบัติ. ในพุทธุปบาทกาลนี้ ท่านได้เกิดในเรือนอันมีสกุลแห่ง หนึ่งซึ่งสมบูรณ์ด้วยสมบัติ บรรลุนิติภาวะแล้ว ได้มีศรัทธาบวชแล้ว ไม่นานนักก็ได้บรรลุพระอรหัต.

ท่านระลึกถึงบุพกรรมของตนได้ เกิดความโสมนัสใจ เมื่อจะ ประกาศถึงเรื่องราวที่ตนเคยได้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำ เริ่มต้นว่า นิพฺพุเต โลกมหิเต ดังนี้. บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า โลกมหิเต มีวิเคราะห์ว่า ชื่อว่า โลกมหิตะ เพราะอันชาวโลกทั้งหลายยกย่อง บูชาแล้ว. เชื่อมความว่า เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่า สิทธัตถะ ผู้อันชาวโลกบูชาแล้วพระองค์นั้น ปรินิพพานแล้ว. บทว่า อาหุตีนํ ปฏิคฺคเห มีวิเคราะห์ว่า เครื่องบูชาและสักการะท่านเรียกว่า อาหุติโน,


๑. บาลีว่า อุมมาปุปผิยเถราปทาน.


ความคิดเห็น 3    โดย บ้านธัมมะ  วันที่ 17 มี.ค. 2565

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๒ - หน้า 491

ชื่อว่า อาหุตีนํ ปฏิคฺคโห เพราะสมควรเพื่อจะรับเครื่องบูชา และสักการะ ทั้งหลายเหล่านั้น. ศัพท์นี้ เป็นอลุตตสมาส, ความว่า เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้ควรเพื่อจะรับเครื่องบูชาและสักการะพระองค์นั้น ปรินิพพาน แล้ว. บทว่า อุมาปุปฺผํ มีวิเคราะห์ว่า ชื่อว่า อุมาปุบผะ เพราะเบ่งบาน เปล่งปลั่งด้วยสีเขียวข้างบน. ความว่า เราได้เก็บเอาดอกผักตบนั้นมา กระทำการบูชาที่พระเจดีย์. คำที่เหลือมีเนื้อความง่ายทั้งนั้นแล.

จบอรรถกถาอุมาปุปผิยเถราปทาน