ขอเรียนถามหน่อยว่า มรรคผลเป็นขันธ์ ขันธ์ 5 หรือเปล่า เพราะว่ามีนิพพานเป็นอารมณ์ ขอบคุณครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ก่อนอื่น ต้องเข้าใจถึงความหมายของขันธ์ ก่อนว่า หมายถึง อะไร?

ขันธ์ หมายถึง สภาพธรรมที่ทรงไว้ซึ่งความว่างเปล่า เกิดเพราะเหตุปัจจัย แล้วก็ดับไป ไม่เที่ยงไม่ยั่งยืน ขันธ์ ทั้งหมด มี ๕ ได้แก่ รูปขันธ์ (รูปทั้งหมด) , เวทนาขันธ์ (ความรู้สึก) , สัญญาขันธ์ (ความจำ) , สังขารขันธ์ (ได้แก่เจตสิก ๕๐ มี ผัสสะ เจตนา เป็นต้น) และวิญญาณขันธ์ ได้แก่ จิตทั้งหมด ดังนั้น ขันธ์ มี ๕ ไม่ขาด และไม่เกิน

มรรคจิต และ ผลจิต เป็น จิต เพราะฉะนั้น จึงเป็นวิญญาณขันธ์ แม้จะมีนิพพานเป็นอารมณ์ แต่ มรรค และ ผล เป็นจิต จึงเป็นขันธ์เช่นกันครับ

ขออนุโมทนา

แต่ในขณะนั้นไม่ใช่ทุกข์ขันธ์เพราะหาสุขได้

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขันธ์ คือ สภาพธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไป เมื่อเกิดแล้วก็ดับไปไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน เป็นสภาพธรรมที่ทรงไว้ซึ่งความว่างเปล่าจากความเป็นสัตว์เป็นบุคคล เป็นตัวตน ที่จะเป็นประโยชน์แล้ว ความเข้าใจมาก่อน ชื่อมาทีหลัง เพราะจริงๆ แล้ว ขันธ์ มีจริงๆ เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป ซึ่งถ้าไม่ได้ฟังพระธรรมศึกษาพระธรรม ก็จะไม่สามารถเข้าใจถูกเห็นถูกตามความเป็นจริงได้เลย ไม่ว่าจะยกสภาพธรรมใดที่เกิดดับขึ้นมากล่าว ก็ไม่พ้นจากขันธ์เลย แม้มรรคจิต และ ผลจิต ก็เป็นขันธ์ เพราะจิตเป็นวิญญาณขันธ์ ไม่ว่าจะเป็นจิตประเภทใดก็ตาม แต่สิ่งที่มรรคจิต และ ผลจิต รู้ คือ พระนิพพาน ไม่ใช่ขันธ์ เพราะพระนิพพานเป็นสภาพธรรมที่ไม่เกิดไม่ดับครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

นิพพาน ไม่ใช่ขันธ์ แต่เป็นขันธวิมุตติ เพราะพ้นจากขันธ์ทั้งห้า คือการเกิดดับ ค่ะ

ขออนุโมทนาครับ